Негізі руға, жүзге бөліну бір жағынан қан тазалығы үшін болса, екінші жағынан әскери стратегия үшінде болды депте ойлаймын. Өйткені қазақтың бұл кезде жан-жағынан анталаған жау көбейді. Шығыстан қытай мен жоңғар, батыстан татарлар мен орыс казактары, оған қалмақтарды тағы қосыңыз. Солтүстіктен Ресей саясатын күшейте бастады. Оңтүстікте Бұхар, Хиуа, Қоқан хандықтары күшейіп, қазақтың жерлеріне көз тікті. Жүзге бөлу осы әскерді бақарудан, сыртқы жаудан қорғанудан болды деп ойлаймын. Әр жүздің өз ханы болған. Ол хандар Ұлы ханға бағынған. Бірақ келе-келе бұл өз ішіндегі бытыраңқылыққа алып келді. Оған себеп ұлы ханның қайтыс болуы, жүздердің хандарының жеке дара билікке ұмтылуы... Ендігі жерде тек өз шыққан тегімізді, руымызды ұмытпасақ болғаны. Ең бастысы алаштың ұрпағы қазақ емеспізбе.... Ал мен Орта жүз Найманмын.
Ринго тобы айтатын мына Толғау өлеңі есіме түсіп кетті.
Арманда арман арман жок,
Алланың нұры тамған жұрт.
Сабира сағым көшкен жұрт,
Қырықтың бірі қонған жұрт.
Отырар болып қорғанып,
Түркістан болып қонданып,
Алтын-ай қымбат аймаққа,
Алтын Орда болып орнады.
*Ұлы жүз* болып қауғалып,
Ұлы бір өрттей қаулағып,
*Орта жүз* болып қаланып,
Ел намысын дауланып,
*Кіші жүз* болып күрестік.
Табансызбен тірестік,
Киелі байрақ қағалып,
Ел бірлігін сонда анық.
Көп түр болып жұмылып,
Көк пар болып ұлытып,
Көк жүзі нұрлы сәуле боп,
Көк тасқа құйды жылылық.
Күлтегін болып көз жұмып,
Түкті болып қайта тіріліп,
Көк алмас қылы жүзіндей,
Жарқырай беріп ұлылық.
Қабанбай болып ақырып,
Абылайлап аруақ шақырып,
Бөгенбай болып шүйлікті,
Жанардан жаныл атылып,
Райымбек болып айбатқып,
Қарасай болып қайратқып,
Махамбет бей жүрменен,
Сенімен жаудың жайратып.
Таптатып жерге ізгәрді,
Жүрегіміз сызданды,
Жалынды жапқан қазақпыз,
Желтоқсандағы ызғарды.
Бүгінгі жайды тыңдасаң,
Бақыттың елін зор қандай,
Ғұмырың мәңгі жалғасар,
Жолыңды алла оңғарар.
Көп түр болып жұмылып
Көк пар болып ұлытып
Көк жүзі нұрлы сәуле боп
Көк тасқа құйды жылылық
Күлтегін болып көз жұмып
Түкті болып қайта тіріліп
Көк алмас қылы жүзіндей
Жарқырай беріп ұлылық.........
