Биогеохимия және экотоксикология ғылыми пәнінің анықтамасы. Экотоксикологияның пайда болуы. Академик Вернадскийдың биогеохимияның пайда болуындағы рөлі. Экотоксикология мен биогеохимияның қазіргі кездегі мақсаттары, олардың өзара байланысы мен даму болашағы. Биосфераның түзудегі тірі организмдердің рөлі. Оны пайда болуы мен эволюциясы. Биосфера мен оның компоненттердің өзгеруі және тұрақтылығы Ж.Б.Ламарк пен Э.Зюстің биосфера туралы түсініктері В.И.Вернадскийдің биосфера туралы ілімі. Tipi зат және оның химиялық элементтер тасымалдануындағы басты рөлі. Топырақ туралы ғылымның негізін қалаушы – Докучаевтің ілімі. Биосферадағы топырақтьң рөлі. Биосфера құрылысы; биосферадағы адамның техногендік әрекетінің ұлғаюы. Химиялық элементтердің биосферада таралу ерекшеліктері жэне әртүрлі тipi организмдердің рөлі. Биогеохимиялық провинциялар, табиғи және техногенді. Эндемикалық аурулар. Tipi организмдердің тіршілік етуінің биогеохимиялық негіздері. Химиялық элементтердің тіршілік ету процесінің организмдік және клеткалық деңгейіндегі рөлі. Макро- және микроэлементтер туралы түсініктер. Негізгі минералдардың құрамы мен қасиеті және де олардың адамдардың өмір қауіпсіздігіне әсері. Геохимиялық ландшафттар мен барьерлер. Ксенобиотиктер туралы түсінік. Пестицидтер, пайда болуы мен колданылуы. Қазіргі кездегі ауылшаруашылықта колданылатын химиялық элементтер. Әртурлі пестицидтерге койылатын негізгі талаптар. Куммулятивті, синергетикалық эффектілер. Қоршаған орта факторларының гонадотропты, эмбриотропты және мутагенді әсерлері. Қоршаган орта факторларының әсерінен Tipi организмдердің тіршілік деңгейінде биологиялық процестердің өзгерyi.
Биотаға токсикалық әсерді бағалау принциптері. Биотестілеу және мониторинг; табиғи экологиялық апаттар (метеориттердің түcyi, вулкандық әрекет, ауа-райының кенеттен өзгepyi, цунами, жер сілкіну), олардын салдары, сонымен бipre ұзак, және қысқа уақытта болжау, тоқтату жолдары. Kepi салдарын жою (ликвидациялау).
Қaзipгi заманның (цивилизация) аурулары, пандемия. Қоршаған ортаның сапасы және өмір сүру ұзақтығы. Организмдердің алуантүрлігі - коршаған орта сапасының көрсеткіші. Әскери қақтығыстардың, терроризм актыларының қоршаған орта мен биотаға тигізетін кepi әcepi, тұрғындардың әртүрлі топтарының денсаулығы. Экотоксиканттарға дербес, тұрлік, жасына байланысты сезімталдылық. Наркомания, алкоголизм, токсикоманияға тәуелділік пайда болу механизмдері. Емдеу және алдын алу шаралары. Токсиканттарды жою және табиғи ортаны қорғаy. Терроризм мен әскери қақтығыстарды алдын алудың халықаралық келісім-шарттары.
Ядролык энергетика және технологиялар. Биотаға радиоактивтік элементтердің әcepi. Химиялық, және мұнай өндіру химиясы, өнеркәсіптері және қоршаған ортаның жағдайы.
Ноосфера ілімінің пайда болу тарихы. Ноосфералық, сана-сезімнің пайда болуы. Ноосфералык технологиялар. Ноосфераны түсіну бүгіннен басталады. Кейбір элементтердің биологиялық керсеткіштеріне байланысты биотоксикалык касиеттерін анықтау. Tipi және тipi емес объектілерде ауыр металл тұздарын анықтау әдістері. Қалалық жағдайда автокөліктерден шығатын қалдықтардың қорытынды мөлшерін анықтау. Әртүрлі аудандардан ауа үлгілерін алу әдістері жене негізгі ластаушы заттардың (концентрация) анықтау (азот, күкірт тотықтары, фотооксиданттар, көміртегі газы жене т.б.
Қоршаған ортаға әсер ететін әсер-ықпалды бағалау. Қоршаған орта – барлық тіршілік иелерінің негізгі мекені. Халық денсаулығының жай-күйі мен мекен ортасының өзгерістерінбағалаудың критерийлері. Табиғи ортаның өзгерістерінен болатын зардаптарды бағалау. Өндіріс көздерінің экологиялық критерийлері және Қоршаған ортаның анықтаушылық маңызы. Шикізатты қазып шығарудың жаңа әдіс-амалдары және жаңа энергия түрлері.
Өндіріс көздерінің табиғи ортаға тигізетін қауіпті әсерлер деңгейін азайтып, төмендету мүмкіндіктері.
Кері әсерлер деңгейін төмендетудің негізгі бағыттары. Қалдықсыз өндіріс концепциялары. Қалдықсыз және жартылай қалдықсыз технологиялардың негізгі бағыттары. Қалдық, шайынды сулар бөлініп шықпайтын өндіріс көздері. Өндіріс шайынды суларды тазарту. Өндіріс көздерінің ластаушы газ тәріздес, сұйық, қатты заттар түрлерінің мөлшерін азайту, жою шаралары, сонымен қатар автотранспорттан бөлінетін зиянды заттарды төмендету жолдары. Рекультивациялық жолдар (тау-техникалық және биологиялық рекультивация).
Толығырақ: https://netref.ru/bafdarlamasi-biogeohimiya-jene-ekotoksikologiya.html
