Айт намазы
Ораза және құрбан айт намаздары алғаш рет Пайғамбарымыз (с.ғ.с.) Мәдина шаһарына қоныс аударған жылы оқылған.
Айт намазының үкімі
Айт намазы - жұма намазы парыз болған адамдардың барлығына уәжіп. Себебі Пайғамбар (с.ғ.с.) адамдардың айт намазына шығуына әмір берген. Айт намазын оқу үшін иманнан басқа бір адам болса да жеткілікті.
Айт намазы жолаушыға, әйелге, балиғатқа толмағандарға, өз күшімен мешітке бара алмайтын ауруларға, басшылығы жоқ ауыл тұрғындарына уәжіп емес.
Әйелдердің айт намазына шығуы.
Умму Атия (оған Аллаһ разы болсын!) айтты: «Аллаһтың елшісі(саллаллаһу алейһи уә сәлләм) бізге ораза мен құрбан айтта жас қыздарды, хайз әйелді және бойжеткен қызды шығаруды бұйырды. Хайз әйел намаз оқымай, жақсылыққа және мұсылмандардың дұғасына куә болады»-деді. Тағы бір риуаятта «Намаз оқитын жерден алшақтайды»[87] деген.
Имам Шаукани: «Бұл хадис және одан басқа да осы мағынадағы хадистер әйелдердің екі айттта намаз оқитын жерге шығулары шариғатталғандығын көрсетеді. Ол әйелдер қашан идда кезінде болмаса, не оның сыртқа шығуында фитна не басқа да үзірі болмаса, ер көрген не көрмеген, жас не кәрі не етеккір әйелдердің арасында айттарға шығуында айырма жоқ». Сөз соңы. (Найлуль-Аутар 3/306)
Шейхуль Ислам ибн Таймия «Фатуалар жинағында» (6/458-459): «Расында пайғамбарымыз (саллаллаһу алейһи уә сәлләм) мүмін әйелдерге олардың үйдегі оқыған намаздары олар үшін жұма мен жамағат намаздарына қатысуларынан көре жақсырақ екенін айтты. Оларға тек айт намазына шығуларына бұйырды.
Аллаһ білушірек, пайғамбарымыз (саллаллаһу алейһи уә сәлләм) әйелдерді айтта шығуға бұйырғанында бірнеше себептер болуы мүмкін:
Біріншіден: Айт намаз жылына екі-ақ рет, ал жұма мен жамағат намазы ол сияқты емес.
Екіншіден: Айт намаздың орнына үйде оқитын намаз жоқ, ол жұма және жамағат намазынан басқаша, өйткені оның үйіндегі жұма күнгі бесін намазы жұма болып есептеледі.
Үшіншіден: Айт намазы — Аллаһты зікір ету үшін қаланың сыртындағы алаңға шығу. Сондықтан ол кейбір жағынан қажылыққа ұқсайды. Сол үшін қажылық маусымында үлкен айт қажыларға тура келеді»-деді. Сөз соңы.
Шафиғалар айтқа шығатын әйелді әдемі болмауы керек деп шектеген.
Имам Науауй «Мажмуғ» кітабында (5/13): «Шафиғи және оның серіктері: «Көрікті болмаған әйелдерге айт намазына келулері мустахаб болады. Ал әдемі әйел болса, оларға айтқа келулері мәкруһ»-деген. Кейін айтты: «Әйелдер егер шығатын болса, қарапайым киім киіп шығулары мустахаб және өздерін көзге түсіретін киім кимейді. Оларға жәй сумен тазаланулары мустахаб етіледі, ал әтір қолданулары мәкруһ болады. Бұл айтылғандардың барлығы қартайған, оларға ешкім қызықпайтын және солардың қатарына жататын әйелдерге қатысты. Ал енді жас және әдемі әрі оған қызығушылық туатын қыздарға айтқа келулері мәкруһ болады. Өйткені бұнда олардың өздеріне және олар себепті басқалардың фитнаға тап болу қаупі бар.
http://darulhijra.ru/kutub/kazakh/141-muminayel.html