Оқушылардың өзін-өзі бағалауы жайлы

Question

Оқушыға және оның ата – анасына қойылған бағасы түсінікті және маңызды болуы үшін, дамыта оқытудың маңызды міндеттерінің бірі болып саналатын өзіндік бақылаумен бағалау тәсілдері оқушы алдын-ала меңгеруі қажет. Өзін-өзі бағалаудың басты мазмұнына өз әрекетін реттеу және жөндеуде тұлғаның белсенді қатысуы жатады. Бірақ өзін-өзі бағалауды осындай тар шеңберде қарастыру жеткіліксіз. Менің ойымша, оқушы белсенділігін оятумен бірге, оқушыны өзіндік бағалауды қажетсінуге баулу, өзін-өзі бағалауға бейімдеу және қалыптастыру қажет.

Сөйтіп, өзіндік бағалау білімді игерудің ғана емес, алған білімді пайдалана білу тұрғысынан да білім алудың процессуалдық қырының жетілуіне жағдай туғызады. Бұл жерде оқушы бұрынғы тәжірибелеріне сүйеніп оқуды әрі қарай нәтижелі жалғастыруға мүмкіндік беретін білім деңгейіне қойылатын талаптарды басшылыққа алып отырады.

Өзін - өзі бағалау оқушының оқу танымдық әрекетінің бағыттылығына қол жеткізеді, себебі оқу - танымдық әрекет кезінде оқушы өзіне қоятын талаптарды да реттеп отырады, оқу әрекеті барысындағы өзін-өзі бағалаудың құрылымы өзіндік әрекеттің мақсатын айқындау, оқыту нәтижелерімен оған қол жеткізу жолдарын анықтау, өзіндік іс-әрекетті жүзеге асырудан алынған нәтижелерді оқыту нәтижелерімен салыстыру, орындалатын іс-әрекет барысын бағалау жіберілген қателерді анықтау, оның себептерін ашу өзін-өзі бағалау негізінде жұмысты түзету, әрекет жоспарын нақтылау, жетілдіру, қорытындылау деп аталатын бірнеше буыннан тұрады.

Answer 1

Өзін – өзі бағалау
Оқушының аты-жөні:______________________________

Критерийлер Толық келісемін Келісемін Жартылай келісемін Келіспеймін
Мен топтағышараларға толық қатысамын
Өз тобымның мүшелерінің пікірін мұқият тыңдаймын.
Мен тобымда айтылған пікірлерге сын көзбен қараймын.
Мен топ мүшелеріне қажет кезінде көмектесемін.
Мен өзіме жүктелген тапсырмаларды уақытында аяқ таймын.
Топ мүшелерімен келіспесемде, олардың пікіріне сыйластықпен қараймын.
Қиындыққа кездессекте, жоба бойынша позитивті қатынаста қаламын

Answer 2

Самооценивание ученика при групповой работе

Имя_________________ Дата___________

Класс______________ Вид деятельности________________________________

Как часто, работая в группе, ты предпринимал следующие действия?

(Обведи слово, которое наиболее точно отражает твой уровень участия в работе и сотрудничества)

1. Я задавал вопросы для получения информации или уточнения

• никогда
• иногда
• часто

2. Я высказывал свое мнение

• никогда
• иногда
• часто

3. Я выслушивал точку зрения других учеников в моей группе

• никогда
• иногда
• часто

4. Я комментировал высказывания других учеников в моей группе

• никогда
• иногда
• часто

5. Я привлекал других членов моей группы к участию в обсуждении

• никогда
• иногда
• часто

6. Я выполнял ту роль, которую мне поручил учитель или группа

• никогда
• иногда
• часто

7. В работе группы мне больше всего понравилось _________________________________________

_____________________________________________________________________________________

8. Самым трудным в работе этой группы было ____________________________________________

_____________________________________________________________________________________

9. Моя цель на слудующую групповую работу _________________________________________

_____________________________________________________________________________________

Мұғалімнің топтық жұмыс барысында жеке оқушының әрекетін бағалауы (1-10 балл аралығында)

Мұғалім алдын-ала бағаланатын оқушыларды (2-6 оқушы) белгілеп алады

Оқушылардың аты-жөні	1-...	2-...	3-...	4-...	5-...	6-...
Топтық жұмыс барысында міндеттерді бөлісуге қатысып, өз қызметін орындайды
Түрлі идеялар, дәлелді пікірлер ұсынады
Топтағы талқылауға белсенді қатысады (ойды дамыта біледі, ұсынылған идеялар мен айтылған ойларды жалпылайды)
Топ мүшелеріне көмектеседі
Басқаларды мұқият тыңдап, орынды сұрақтар қояды
Топта талқылау жүргізе алады (сыпайы түрде қарсылық білдіре алады, талас тудырған сұрақтар бойынша келісімге қол жеткізе біледі)
Берілген тапсырмаға зейін қойып, топта бар ықыласымен жұмыс жасайды
Жалпы балл

Топтық жұмыс барысында оқушының өзін-өзі бағалауы (1-10 балл аралығында)

Оқушы _____________________________________________ аты- жөні , сыныбы	Мүмкін балл	Қойылған балл
		Өзі	Мұғалім
Топтық жұмыс барысында өз міндеттерімді уақытылы және сапалы орындадым
Дәлелді пікірлер ұсындым
Басқа оқушылар ұсынған пікірлерді толықтыру арқылы топтағы талқылауға белсенді қатыстым
Топ мүшелеріне тапсырманы орындауға ықпал етіп, көмектестім
Басқаларды мұқият тыңдап, орынды сұрақтар бердім
Топта талқылау жүргізе білдім (сыпайы түрде қарсылық білдірдім, талас тудырған сұрақтар бойынша келісімге қол жеткізе білдім)
Берілген тапсырмаға бар ықыласыммен беріліп жұмыс жасадым
Барлығы

Оценивание учителем работы групп по шкале 1-3 балла

Номер группы (название группы)	Сотрудничество в группе (распределение и выполнение обязанностей)	Поведение (не мешать работе других групп, не отвлекаться от выполнения задания, не кричать)	Раскрытие материала, задания, темы	Умение слушать презентации других групп, задавать вопросы, делать дополнения	Общий балл

Мұғалімнің топ жұмысын бағалауы (1-3 балл аралығында)

Топ нөмірі (топ атауы)	Топтағы ынтымақтастық (топта рөлдерді бөлісу)	Топтағы тәртіп (басқа топтардың жұмысына кедергі келтірмеу, тапсырманы орындауға жауапты қарау, қатты дауыс көтермеу)	Тақырыптың ашылуы, тапсырманың орындалуы	Басқа топтардың таныстырылымдарын тыңдау, сұрақ қою, толықтырулар ұсыну	Жалпы балл

 

КРИТЕРИЙЛЕР	1б	2б	3б
Топтағы ынтымақтастық	Топ мүшелері міндеттерді бөлуге немқұрайлы қарайды. Өз ойларын айтуға ешқандай ықылас білдірмейді. Өз араларында бөлген міндеттерін орындамай, топ ретінде жұмыс жасай алмайды. Қойылған міндеттерді түсінбей, алға қойған мақсатқа жетуді көздемейді.	Топ мүшелері міндеттерді бөлуде өз ойларын білдіріп, сол міндеттердің дұрыс бөлінуіне түрлі ұсыныстар жасайды. Берілген міндеттерін жауапкершілікпен орындап, бір-біріне көмектесіп отырады. Алға қойылған мақсатқа жету үшін барлығы бірдей атсалысып, нәтижеге жетеді.	Топ мүшелері топтағы міндеттерді бөлуге белсене қатысып, алуан түрлі идеялар мен ұсыныстар айтады. Оларды қалай орындау керек, қандай талаптар қою керектігіне үлкен мән береді. Өз мойнындарына алған міндеттеріне үлкен жауапкершілікпен қарап, оларды бұлжытпай орындайды. Қойған мақсаттарына жету үшін барлық туындаған мәселелерді жан-жақты талқыға салып, саралай алады. Соңында үздік нәтиже көрсетеді.
Топтағы тәртіп	Топ мүшелері бірін-бірі тыңдамай, сөздерін бөліп отырады. Топ арасында сыйластық төмен деңгейде. Осының нәтижесінде топта шу пайда болып, басқа топтың жұмыс істеуіне қиындық туғызады.	Топ мүшелері жұмыс барысында тәртіптің маңыздылығын түсінгенімен, арасында екінші топтың жұмыс істеуіне және өз жұмыстарына кедергі келтіріп отырады. Дегенмен, топтағы тәртіп жаман емес.	Топ мүшелері топқа берілген тапсырманы орындауға бар ынталарын салып, өз ойларын еркін жеткізе алады. Екінші топ мүшелеріне кедергі жасамау мақсатында топтағы тәртіпке үлкен мән береді.
Тақырыптың ашылуы, тапсырманың орындалуы	Берілген тапсырма бойынша тақырып ашылмағандықтан түсінуге қиын. Қойылған мақсатқа сәйкес келмейді, мазмұны тақырыптан ауып кеткен.	Берілген тақырып ашылған, дегенмен біраз олқылықтар бар. Мәселелер жан-жақты қарастырылғанымен де, тақырыптың мазмұны қойылған мақсаттан ауытқыған. Айтылған нәрселер басқа топ мүшелері арасында түсініспеушілік туғызды.	Берілген тақырып толыққанды ашылған. Барлық мәселелер жан-жақты қарастырылып, мазмұнына үлкен мән бөлінген. Топтың шешімін жариялағанда барлығы басқа топтарға түсінікті. Жоғары дәрежеде орындалған.
Басқа топтардың таныстырылымдарын тыңдау, сұрақ қою, толықтырулар ұсыну	Басқа топтың жоба-презентациясын тыңдауға қызығушылық білдірмейді. Сұрақ қоюға ықыластары жоқ болғандықтан, тақырыпқа сәйкес келмейтін сұрақтар қояды.	Басқа топтың жоба-презентациясын қызығушылықпен тыңдайды. Сұрақтар қоя білу қабілеттері жаман емес, дегенмен ойлары жинақталмаған, шашыраңқы.	Басқа топтың жоба-презентациясын тыңдау барысында үлкен қызығушылық көрсетеді. Барлық айтылған жайттарға зор мән беріп, қойған сұрақтары нақты, анық, әрі жүйелі. Сұрақ қоя білу қабілеттері жоғары деңгейде.

Бұл критерийлер Р.Шакиривтың нұсқаулығының негізінде жасалған «Оценивание учебных достижений учащихся» Бишкек, 2012