Салт-дәстүр: http://bilim-all.kz/article/list/29 осы жерден қарап көріңіз...
Мысалы:
Ер азаматтың үш жұрты
Қазақ халқының дәстүрі бойынша әр азаматтың үш жұрты болады. Олар: өз жұрты, нағашы жұрты және қайын жұрты. Бұл ұш жұрт та жанашыр, сүйеніш, қорғаныш болып саналады. Қазақ халқы бұл үш жұртқа былай баға берген.
Өз жұртың - күншіл, бар болсаң көре алмайды, жоқ болсаң бере алмайды, жақсы болсаң күндейді, жаман болсаң жүндейді.
Қайын жұртың - міншіл, қолыңның ұзындығына қарайды, жағаңның қызылдығына қарайды. Берсең жағасың, бермесең дауға қаласың.
Нағашы жұртың - сыншыл, жақсылығыңа сүйінеді, жамандығыңа күйінеді. Әрқашан тілеуіңді тілейді, тілеуқор, қамқоршы болады.
Бұл айтылғандар бекер емес, шындығы бар нәрселер.
Туыстық негіз бен атаулар осы үш жұрттан басталып, жақындық қатынас ағайын, туыс, нағашылы-жиенді, ілік, жамағайын, жекжат, жұрағат, құдандалы деп аталады. Мұның барлығы туыстық атаулар деп аталады.
Қазақтар үш жүзге, тайпаларға, руларға бөлінгенімен, бірін-бірі бөтен санамаған. "Сұраса келе қарын бөле шығармыз", - деп аты-жөнін, туыстық қатынасын да сұрастырып, біліп отыру дәстүрге айналған.
"Мыңның түсін білгенше, бірдің атын біл", - дейді. Бұл - қазақ үшін бұлжымас заң.
Осыған ұқсас мақалалар бар және қосылып тұрады, өзіңіз де үлес қоссаңыз болады.
