«Мәдени мұра» мемлекеттік бағдарламасы – мәдениеттегі алға ұмтылыс еді. Археология саласында көп еңбектер атқарылды, материалды мәдениеттің ескерткіштері қалпына келтірілді, қазақ тіліне әлемдік ғылыми, философиялық әдебиеттің классикалық үлгілері аударылды, қазақ ауыз әдебиетінің 100 томдығы жарық көрді. Өкінішке қарай, оны білім беру саласына ендіріп, мәдени өндірісті жолға қою ары қарай дамымай қалды. Менің ойымша, ол бағдарламаны тереңінен ендіру мен мұраларды игеру жұмыстарын қайта бастап, ары қарай жалғастыратын уақыт келген сияқты. Бұл процесс мұрагерлік деп аталады. Танымал бір жазушы жазып кеткендей, дәстүр деген жинақталған тәжірибені бір ұрпақтан екінші ұрпаққа мұраға көзді жұмып, еліктеп кейінге қалдырып қана отырсақ, ондай дәстүр қисынсыз болар еді, оны дамытуға тырысуда мән болмас еді. Дәстүр ұғымы мен оның маңызын кеңірек қарастыру керек деп ойлаймын. Дәстүрді мұраға алып қалу мүмкін емес, оған араласу үшін көп еңбек ету керек. Сондықтан да кез келген халықтың мәдениеті – дәстүрге ілесу, оның миы мен жанының тынымсыз еңбектенуі. Ал біздің мағсатымыз – қабат-қабат қаттала берген сол дәстүрлерді анықтау, бір бірімізбен қоян-қолтық араласа отырып, мәдениеттің денесін қоректендіріп, оның жанын жадырату болып табылады.
Альмира Наурызбаева
