Тек мемлекеттік әлеуметтік тапсырыстың ҮЕҰ үшін қаржы бөлуде тым ебедейсіз үлкен жүйе екенін және жетілдіруді қажет ететінін қоса кетейін. Азаматтық альянс бұл мәселені шешу бойынша заңнамалық бастамалар көтеру арқылы жұмыс істеп жатыр.
Қазір мемлекет ағымдағы заң бойынша ҮЕҰ-дың күшімен жүзеге асырылатын әлеуметтік жобаларды қолдау үшін мемлекеттік тапсырыс жасайды. Бұл ретте мемлекеттік қаражатты ҮЕҰ-дар тек мемлекеттік қызмет үшін жұмсайды. Жеке дамулары үшін бұл қаражатты жұмсауға заң мүмкіндік бермейді. Жыл сайын мемлекеттік бюджеттен мемлекеттік әлеуметтік тапсырыс үшін 6 миллиард теңге бөлінеді. Бұл қаражатқа орташа алғанда бүкіл еліміз бойынша 1000-1200 әлеуметтік жоба жүзеге асырылады.
Біздің заңдарымыздағы басты мәселе – шетелдегідей гранттарды мемлекет бөлмейді. Мұнымен қатар шетелдік гранттарды мемлекеттік әлеуметтік тапсырыспен салыстырғанда ҮЕҰ-дар қызметті орындағаны үшін де, сондай-ақ өздерінің дамуы үшін де жұмсай алады.
Бұл ретте Азаматтық альянс қазіргі «Мемлекеттік әлеуметтік тапсырыс туралы» заңға өзгерістерді дайындады. Біз бұл ұсыныстар заңға енгізілсе, ҮЕҰ-ды қаржыландыру және сыйақылар беру үшін бөлінетін қаражатты ҮЕҰ-дар мақсатты тапсырысты да, жеке дамуы үшін де жұмсай алуын қамтамасыз ете алады деп ойлаймыз.
Сондай-ақ, біз ҮЕҰ-дар үшін конкурстардың шарттарын қасқарту және ашық, мемлекеттік органдардан тәуелсіз болуын ұсынамыз. Бұл үшін қор түріндегі ортақ оператор құрылып, оның көмегімен конкурстар ұйымдастырылып, ҮЕҰ-дар арасында мемлекеттік гранттар бөлінуі керек. Ортақ қор арқылы қаржыландыру тәжірибесі шетелдерде табысты жүзеге асырылуда және бұл біздің үкіметтік емес салада да жұмыс істеуі тиіс.
Нұрлан Ерімбетов
