Question

Көп қазақтар шетелдік адамдармен орысша сөйлеуге тырысады неге . Олар орыс тілін білмейді ғой  . Бұл логикалық тұрғыдан қате . Неге ағылшын тілін қолданбайды сөйлесуге

Answer 1

Иә, бұл шынымен қызық жағдай. Қазақтардың көпшілігі шетелдіктермен орысша сөйлесуге тырысатынының бірнеше себебі бар:

1. Кеңес дәуірінің ықпалы – Бұрынғы КСРО құрамында болғандықтан, орыс тілі көптеген адамдар үшін "халықаралық тіл" рөлін атқарды. Сол себепті, қазақтардың санасында орыс тілі әлі де шетелдіктермен сөйлесуге ыңғайлы тіл ретінде қалып қойды.

2. Ағылшын тіліне сенімсіздік – Көптеген адамдар ағылшын тілін білсе де, оны еркін қолдануға қысылады. Ал орыс тілінде сөйлеу олар үшін үйреншікті болғандықтан, автоматты түрде сол тілге көше салады.

3. Көбі орыс тілін "ортақ тіл" деп санайды – Қазақстанда шетелдік азаматтардың бір бөлігі (әсіресе ТМД елдерінен) орысша сөйлей алады. Сондықтан, шетелдіктерді көргенде, адамдар орыс тілін қолдануға дағдыланған.

4. Ағылшын тілі әлі толық орныға қойған жоқ – Соңғы жылдары жастар арасында ағылшын тілі кең таралып келеді, бірақ аға буын өкілдері ағылшынша сөйлеуге дайын емес.

Бірақ қазіргі таңда ағылшын тілін білетін қазақтардың саны артып келеді, сондықтан бұл үрдіс біртіндеп өзгеруі мүмкін.

Answer 2

Бұл құбылыстың бірнеше себептері бар:

Кеңес дәуірінің әсері – Қазақтардың көпшілігі орыс тілін халықаралық қарым-қатынас құралы ретінде қабылдап қалған. Бұрынғы КСРО елдерінде орыс тілі ортақ тіл ретінде қолданылған, сондықтан қазақтар шетелдік адаммен кездескенде автоматты түрде орысша сөйлеп кетуі мүмкін.

Ағылшын тілінің жеткілікті деңгейде білінбеуі – Көптеген адамдар ағылшынша жеткілікті деңгейде сөйлей алмайды немесе өзін сенімді сезінбейді, сондықтан олар білетін басқа тілге (орысшаға) жүгінеді.

Қаладағы тілдік орта – Қазақстанның кейбір ірі қалаларында (Алматы, Астана, Қарағанды, Шымкент) орыс тілі әлі де күнделікті қарым-қатынастың маңызды бөлігі болып табылады. Қазақша білмейтін шетелдік адаммен сөйлескенде, көпшілік орысша түсінісуге тырысады.

Автоматты әдет – Қазақстанда адамдар өзара тілдескенде жиі орыс тілін пайдаланады, сондықтан шетелдікпен сөйлескенде де саналы түрде емес, автоматты түрде орысша сөйлеп кетеді.

Ағылшын тілімен тәжірибе аздығы – Көп адам ағылшын тілін мектепте оқыса да, оны күнделікті өмірде қолданбағандықтан, шетелдік адаммен кездескенде ағылшынша емес, бұрыннан үйреншікті орысшаға жүгінеді.

Бұл жағдайды өзгерту үшін ағылшын тілін үйренуге көбірек көңіл бөліп, оны практикада қолдануға тырысу керек. Егер қазақтар ағылшын тілінде жиірек сөйлесетін болса, бірте-бірте бұл тенденция өзгереді.