Табиғаттағы азот айналымы әртүрлі кезеңдерді қамтитын күрделі процесс. Міне, азот айналымының негізгі қадамдары:
1. * Азотты бекіту: * атмосфералық азотты (N₂) өсімдіктерге қол жетімді формаларға айналдыру процесі. Бұл биологиялық (азотты бекітетін бактериялардың арқасында) немесе анабиотикалық (найзағай сияқты жоғары энергияның әсерінен) болуы мүмкін.
2. * Аммонификация: * органикалық азотты өсімдіктер мен жануарлардың қалдықтарынан аммиакқа (NH₃) және аммоний иондарына (NH₄ ⁺) Аммонификациялаушы бактериялардың әсерінен түрлендіру.
3. * Нитрификация: * нитрификациялаушы бактериялардың әсерінен аммиак пен аммоний иондары нитриттерге (NO₂⁻), содан кейін нитраттарға (NO₃⁻) айналатын Процесс.
4. * Денитрификация: * денитрификациялаушы бактериялардың әсерінен топырақтағы нитраттардың атмосфераға азот немесе азот оксиді ретінде оралу процесі.
5. * Өсімдіктердегі Азот: * өсімдіктер топырақтан нитраттарды сіңіреді, оларды өсу үшін пайдаланады және осылайша азотты биосфераға біріктіреді.
6. * Тірі организмдердегі азоттың өзгеруі: * Азот тірі организмдер денесіндегі ақуыздар мен басқа органикалық қосылыстардың бөлігі болып табылады.
7. * Азоттың топыраққа оралуы: * өсімдіктер мен жануарлар өлгеннен кейін азот Органикалық заттардың ыдырау процестері арқылы топыраққа оралады.
Бұл тек жалпы шолу. Азот айналымы көптеген бөлшектерді қамтиды және бұл процестерге әртүрлі факторлар әсер етуі мүмкін.
