Осы ақпаратқа орай келістіріп жазып көрсеңіз болады, сыныптастарыңызбен бірдей болып қалмас үшін.
Тірі организмдерге тән қасиеттер
Тірі организмге оны өлі табиғаттан ерекшелендіретін бірнеше қасиет тән болады.
1. Зат пен энергия алмасуы. Барлық тірі организм қоршаған ортамен затпен және энергиямен алмасып отырадьі. Олар сыртқы ортадан зат пен энергияны қабылдап, оларды түрлендіріп, пайдаланып, биосфераға ыдырау өнімдері мен жылу түрінде түрленген энергия бөліп отырады. Зат алмасудың нәтижесінде организм құрылымдарының химиялық қүрамының түрақтьглығы, қүрылысының күрделі реттілігі сақталып, тіршілік орекеттері қамтамасыз етіледі.
2. Өрбіп-көбею. Тірі организмнің маңызды қасиеттерінің бірі өрбіп-көбею қабілеті. Осының нәтижесінде организм өзіне ұқсас, өзіне тән ұрпақ қалдырады, түр сақталады.
3. Өсіп-даму. Организмнің немесе оның жеке мүшелерінің толысып қалыптасуы. Туғаннан бастап өлгенге (тіршілік тоқтағанға) дейін жеке дарақтарда байқалатын қайтарымсыз, белгілі зандылықпен атқарылатын бір-бірімен тығыз байланысты мөлшерлік (өсу, үлкею, жасушалар санының көбеюі т.б.) және сапалық (жіктелу, жетілу, қартаю т.с.с.) өзгерістер.
Тірі материя дамуының екі жолы болады жеке даму (онтогенез) және тарихи даму (филогенез).
4. Тітіркенгіштік – әр түрлі өсерлерге қүрьшымның өзінің физиологиялық күйін өзгертумен жауап беруі. Осының нәтижесінде тіршілік сақталады, өсу, даму, жетілу үрдістері жүреді.
5. Өздігінен реттелу (автореттелу) – белгілі бір жүйенің өздігінен сапалы әрекет етуін қамтамасыз ететін тікелей және қайтарымды байланысқа негізделген басқару үрдісіңдегі жүйелілік.
