Өркениет (цивилизация) туралы алуан пікірлер бар, тіпті, бір-бірін жоққа шығаруға дейін баратын тұжырымдамаларға таң қалам. Мысалы,
Мәдениет пен өркениет бір-біріне жақын ұғымдар. Синонимдер (И. Гердер, Э.Б. Тайлор).
Өркениет — мәдениеттің кәрілік шағы, күйреудің соңғы кезеңі, руханилықтың антиподы (Ж.Ж. Руссо, Ш. Фурье, О. Шпенглер).
Өркениет — мәдениеттің биіктеуіі, болашаққа ұмтылысыі, азаматтық қоғамның парасаттылық деңгейі (Ф. Вольтер, Д. Белл).
Өркениет — тағылық пен сананың тұрпайы түрінен кейінгі тарихи-мәдени саты (JI. Морган).
Өркениет — этностар мен мемлекеттерге тән мәдениеттің оқшау түрі (А. Тойнби, Н.Я. Данилевский және тағы басқалары).
Өркениет мәдениеттің техннологиялық даму деңгейі, оның материалдық жағы.