Өнер қасиетті дүние. Ал ел ішіндегі өнердің құдіретін алтынға теңесек, қателеспейміз. Ата-бабаларымыздан бастау алған өнегелі өнерімізді, қазақ халқының терең ойлы шығармашылығын Тәуелсіз еліміздің төрінде паш ету Елбасының көздеген мақсаттарының бірі. Осы тұрғыда жақында өткен «Ел іші – өнер кеніші» халық шығармашылығының байқауы, ауыл-аймақтардың өнерге деген ықыласын, ұлт мәдениетіне деген ілтипатын байқатты. Байқаудың дәстүрге айналары да сөзсіз.
«Ел іші – өнер кеніші» халық шығармашылығының байқауы биыл ғана бастау алғанымен, қатысушылар көп жылдар бойы, кең байтақ жеріміздің түкпір-түкпірінде дайындалған секілді. Астанадағы гала-концертке келген көрермен қазақ нақышына келтірілген, сапалы және әдемі мәдени мерекенің куәсі болды. Қазақтың әні мен биі, қолөнері мен дәстүрлерін бір шаңырақ астында жинау Мәдениет және ақпарат министрлігінің үлкен жетістіктерінің бірі. Байқаудың телевизиялық жобаға айналуы да көңілден шығар жаңалықтың бірі. Өйткені, халық шығармашылығын қаймағы бұзылмаған қалпында бойында сақтап келе жатқан дарынды отандастарымызды тек өз ауылы ғана емес, күллі қазақ жеріне таныстыруға мүмкіндік туғызды. Көктемде шымылдығын ашқан байқауға еліміздің барлық өңірлерінде іріктеу кезеңі өткізіліп, үздіктері Елордаға жолдама алды. Жалпы, халық шығармашылығының телевизиялық байқауына 600-ден аса өнерпаз қатысты. Астана қаласында өткен гала-концертке ең үздік орындаушылар мен ұжымдар келді. Мәдени мереке байқау ретінде өткенімен, өңірлерден келген өнерлі қыз-жігіттер сахна сыртында бірлесіп ән салып, би билеп, аймақ арасындағы өнер байқауын достық пен ынтымақ мейрамына айналдырды. Шара жобаның алғашқы қадамдарына қолдау көрсетіп, ат салысып жүрген Мәдениет және ақпарат министрі Дархан Мыңбайдың алғыс сөздерімен басталды. Министр Үкімет басшысы Серік Ахметовтің байқау қатысушыларына жолдаған құттықтауын жеткізді. Өңірлік сайыста озып шығып, Астана төрінде ат тіреген дарын иелеріне халық шығармашылығы бейнеленген белгі мен арнайы дипломдарды табыс етті. Министр «Ел іші – өнер кеніші» мәдени жобасының басты мақсаты сонау ел-елде, жер-жерлерде жатқан таланттарды дүйім жұрт алдына алып шығу екенін тілге тиек етті. «Олар қашан өсіп, жетіліп, білім алып алдымызға келеді екен деп емес, біз өзіміз барып іздейік, қолқабыс жасайық. Білім алам дегендеріне білім жағынан көмектесейік, өнер іздеген адамдарға өнер жағынан көмектесейік деген Елбасының тапсырмасы бойынша дүниеге келіп отырғанын хабардар еткім келеді», – деді.
Бұл кеште «Конгресс Холл» сарайы қазақ өнерінің жанкүйер жұртшылығына лық толды. Концерт басталмас алдын, Астана тұрғындары мен қала қонақтары мәдени ошақ кіреберісіндегі қазақ халқының қолөнершілер көрмесін тамашалады. Шеберлердің бағалы металдардан әшекейленген зергерлік бұйымдары қыз-келіншектерді тамсандырса, ауыл-аймақта күнделікті қолданыста болатын қажетті заттар келген көрерменге балалық шақты, қазақтың алтын бесігі ауылды еске салды. Өңірлердің үздік суретшілері байқауға өздерінің таңдаулы картиналарын алып келіпті. Олардың шеберлігі Елорда жастарын таңғалдырды. Қазақи бейнелер, ұлтымыздың дәстүрлері мен әдет-салты көрсетілген шығармалары алдында жасөспірімдердің көпшілігі жиналып, суретшілерге өз ойларын айтып, пікір бөлісті. Ұлттық ою-өрнектермен безендірілген түскиіздер де жиналған қауымның қызығушылығын тудырды. Ал шеберлер жағы көрмені тамашалаған қауымға түскиіздің жасалу үрдісі, мықтылығы және сапалық деңгейі жөнінде ауыз толтырып айтып жатты. Қолөнер шеберлері көрмесіне Алматы облысынан келген Дәркенбай Шоқпарұлы атындағы ұсталар халық алдына шығып, білезік, сақина, жүзіктер соғып, шеберліктерін көрсетті.
«Қаныңдағыны қастерлемесең – қадірің болмайды» деп қазақ атамыз бекер айтпаған. Сондықтан біз осы өшіп бара жатқан төл өнеріміз құсбегілікті насихаттап, бүгінгі болып жатқан «Ел іші – өнер кеніші» деген байқауға қатысып отырмыз», – деп «Құсбегілер» мұражайының директоры Динара Серікбаева байқаудың басты парызын, мақсатын атап өтті. Ал, Семейдегі Айша Бибі қалалық мәдени орталығы қоғамдық бірлестігінің төрайымы Айман Боқпасарова: «Тек институт, колледж және мектептерде жүрген жастар ғана емес, сондай-ақ жұмыссыз жүрген жасөспірімдер де, уақытын бос өткізбей, ата-бабаларымыздан келе жатқан асыл қазынамызды бойына сіңіріп, қолөнер шеберлігін үйренуді мақсат тұтып жүр», – деп ұрпақтан-ұрпаққа мұра болып келе жатқан қолөнерге қазіргі жастардың қызығушылығы туып отырғанын мақтанышпен атады.
«Ел іші – өнер кеніші» халық шығармашылығының телевизиялық байқауының гала-концертіне келген көрерменде мереке үрдісінен тыс қалмады. Арнайы күйтабақтар арқылы қалаған өнер шеберлеріне дауыс беріп, қазақтың үлкен мәдени жобасына өз үлестерін қосты. Көрермен көңілінен шыққан аймақтар анықталып, қошеметке бөленді. Нәтижесінде Батыс Қазақстан облысы басты жеңімпаз атанса, Оңтүстік Қазақстан байқаудың күміс алқасына қол жеткізді, үшінші орынды Шығыс Қазақстан облысы иеленді.
«Ел іші – өнер кеніші» байқауы қазақ өнерінің қазіргі жағдайына көз жүгіртті. Ұлтымыздың алтын қазынасы, ғасырлар бойы сақталып келген мәдени мұрасы қолөнершілердің айтқанындай тамырларымызда қанымызбен бірге жүгіретін секілді. Өйткені, қазақтың кез келген оюы, сырмағы мен сәукелесі, аңшы бүркіті мен құмайтазысы, құлаққа жағымды әуені мен әсем биі елордалық талғампаз көрерменді барынша тамсандырды. Қазақтың аты қазақ. Өз болмысына әрқашанда сүйсіне қарайды. Дәл осындай ұлттық болмысымызды дәріптейтін шығармашылық жобаларды Астана төрінде паш ету дәстүрге айналса, нұр үстіне нұр болары сөзсіз.
Мұқан ҚАЛАУҰЛЫ
