Ең арзан ақша қай елдікі?
Әлемде құны асқақтап тұрған ақшалармен қатар, бірлігінің құны қөк тиын татымайтын валюталар да бар екен. Олармен сауда жасау үшін миллиардан жоғары сандарды білген абзал. Мәселен, әлемдегі ең құнсыз валюта Зимбабве елінің долла-ры екен. Зимбабведе төл ақшаларының құны түсіп кеткені соншалық, АҚШ-тың 1 доллары үшін артында 24 нөлі бар «642» бағамы белгіленген кезі болған. 1981 жылдан бергі ақша бірлігі есебінде келе жатқан зимбабве долларының елдегі үлкен инфляцияның кесірінен 2009 жылы 100 триллиондық купюрасы шығарылған. Кейіннен валютаға деноминация жасап, 12 нөлін алып тастады да, 1 триллион ZWD 1-ге айналды. АҚШ долларына шаққандағы бағамы – 0,25 долларға тең болды. Үкіметтің артық нөлдерді қайта-қайта сызып тастағанымен, уақыт өте келе нарық жылдамдығымен құны құлдилап жатыр. Қазіргі кезде елде айналымға АҚШ доллары, британдық фунт, оңтүстік-африкалық рэнт ресми түрде енгізілген.
Ең кұнсыз ақшаның тізімінде екінші орынға жайғасқан – Сомалидің шиллингі. Өткен ғасырдың ортасынан дағдарыстан көз ашпаған ел 1962 жылы шиллингке өткен, содан бері валютаның құны құлдырамаса көтерілмепті. Бүгінде 1 АҚШ доллары 1500 шиллингке тең. Үшінші орында түрікменнің манаты тұр. Түрікменстан тәуелсіздігін алғаннан кейін, 1993 жылы одақ бойынша айналымда болған рубльдің орнына төл ақшасы – манатты енгізді. Алайда валютасының құнын жоғарылатып, берік етуге әлі келмей жатыр. Сонымен қатар Въетнамның донгы, Индонезияның рупииі, Иранның реалы ең құнсыз валюталардың қатарына кіреді. Тіпті кейбіреуі ақша басуға кететін қағаздың құнын да ақтамайтын көрінеді.
