Алматыдағы БРТ (Bus Rapid Transit) — бұл қоғамдық көлік жүйесін ұйымдастырудың заманауи тәсілі, мұнда автобустар арнайы бөлінген жолақтармен қозғалып, кептелістерден аулақ болады және қозғалыс кестесін дәл сақтайды. Бұл жүйе метрополитенге ұқсас, бірақ құрылыс шығындары әлдеқайда төмен.
БРТ жүйесінің негізгі ерекшеліктері:
Арнайы бөлінген жолақтар: автобустар жеке жолақтармен қозғалып, жалпы көлік ағынынан тәуелсіз болады.
Қозғалысқа басымдық беру: ақылды бағдаршамдар мен арнайы жүйелер арқылы автобустарға қиылыстарда басымдық беріледі.
Жоғары өткізу қабілеті: үлкен сыйымдылықтағы автобустар жолаушыларды жылдам және тиімді тасымалдайды.
Қолайлы инфрақұрылым: аялдамалар жаяу жүргіншілерге ыңғайлы етіп орналасады, тротуарлар мен жасыл аймақтар жаңартылады.
Алматыдағы БРТ жобасының дамуы:
Алматыда БРТ жүйесін енгізу 2014 жылы басталды. 2018 жылы Тимирязев көшесінде алғашқы пилоттық жоба іске қосылды. Қазіргі уақытта БРТ жүйесі кеңейтілуде. 2025 жылдың сәуірінен бастап Райымбек батыр даңғылы бойында жаңа БРТ желісінің құрылысы басталды. Бұл жоба үш кезеңге бөлінген:
1. Пушкина көшесінен Сейфуллин даңғылына дейін (1,8 км)
2. Сейфуллин даңғылынан Ахрименко көшесіне дейін (7,2 км)
3. Ахрименко көшесінен Алтын Ордаға дейін (7,5 км)
Жоба аясында жол жабыны жаңартылып, тротуарлар мен веложолдар салынуда, аялдамалар мен жасыл аймақтар абаттандырылуда. Құрылыс жұмыстары 2025 жылдың соңына дейін аяқталады деп жоспарлануда.
БРТ жүйесінің артықшылықтары:
Жылдамдықтың артуы: автобустардың орташа жылдамдығы 70%-ға дейін артады.
Қозғалыс жиілігі: автобустар арасындағы интервал 4–7 минутқа дейін қысқарады.
Жолаушылар ағынының өсуі: мысалы, Тимирязев көшесіндегі БРТ желісінде жолаушылар саны 40%-ға артты.
БРТ жүйесі Алматы қаласының көлік инфрақұрылымын жақсартуға, жолаушылар үшін қолайлы жағдай жасауға және экологиялық таза көлік түрлерін дамытуға бағытталған маңызды қадам болып табылады.
