1. Білім беру саласындағы еңбек өтілі ұғымы:
Қазақстан Республикасының Еңбек кодексі мен "Білім туралы" заңына сәйкес, еңбек өтілі жалпы еңбек өтілі, салалық (сала бойынша) еңбек өтілі және лауазымдық (қызмет бойынша) еңбек өтілі болып бөлінеді.
2. Сіздің жағдайыңыз:
- Сіз балабақшада тәрбиеші болып жұмыс істегенсіз — бұл мектепке дейінгі білім беру саласына жатады.
- Қазір мектептегі кітапханашы ретінде жұмыс істейсіз — бұл да білім беру ұйымы құрамындағы қызмет, бірақ басқа лауазым.
---
Нені ескеру керек?
| Мәселе | Түсініктеме |
|-------|-------------|
| Жалпы еңбек өтілі | Барлық жұмыс істеген уақыт есепке алынады. Зейнетақы, еңбек демалысы сияқты жалпы құқықтар үшін маңызды. |
| Салалық еңбек өтілі | Егер екі қызмет те бір салада (білім беру) болса, есепке алынуы керек. |
| Лауазымдық өтіл | Тек нақты лауазым бойынша (мысалы, кітапханашы ретінде) ғана есептеледі. |
---
Құқықтық негіздер:
- ҚР Еңбек кодексі, 10-тарау.
- ҚР Білім және ғылым министрінің №200 бұйрығы (білім беру ұйымдары қызметкерлерінің лауазымдық нұсқаулықтары).
- ҚР Үкіметінің №1193 қаулысы (педагогтер мен қызметкерлерге қосымша төлемдер мен еңбек өтіліне байланысты үстемелер туралы).
---
Қорытынды:
Жалпы еңбек өтілі ретінде сіздің 12 жылдық тәрбиеші ретіндегі жұмысыңыз міндетті түрде есептелуі тиіс.
- Бірақ егер мәселе сала өтіліне қосылатын қосымша ақы немесе лауазымдық өтіл туралы болса, онда мекеме өз лауазымдық нұсқаулығына немесе үстемеақы есептеу тәртібіне сүйенуі мүмкін.
- Кейде білім беру ұйымдары “кітапханашы – педагог емес” деп есептеп, педагогикалық өтілді автоматты түрде есептемейді.
---
Ұсыныс:
1. Жазбаша түрде кадр бөліміне немесе директордың атына өтініш беріп, еңбек өтіліңізді есепке алуын сұраңыз.
2. Еңбек кітапшаңыздың көшірмесін және бұрынғы жұмыс орнынан анықтама қоса беріңіз.
3. Жауап болмаса — білім беру бөлімінен немесе еңбек инспекциясынан кеңес алыңыз.
4. Қажет болса — сот тәртібімен де дәлелдеуге болады, себебі еңбек өтілін дұрыс есептемеу — еңбек құқығының бұзылуы.
---
Қаласаңыз, өтініш үлгісін де дайындап бере аламын. Айтыңыз?