Өкінішке орай, 19 ғасырда Қазақстанда тонау, ұрлау, өлтіру, қасақана жасалған қылмыстар мен ұрып-соғу оқиғалары болған. Бұл әлеуметтік-экономикалық жағдайлардың, саяси тұрақсыздықтың және дәстүрлі қоғамдық құрылымның өзгеруінің салдары болды.
Нақтырақ айтсақ:
Руаралық қақтығыстар: 19 ғасырда руаралық қақтығыстар жиі кездесіп, олар тонау, мал ұрлау және өлтірумен сипатталды. Бұл қақтығыстардың себептері жер, су және малға таласу болды.
Қарақшылық: Қазақстанның кейбір аймақтарында, әсіресе сауда жолдарында қарақшылық кең таралған. Қарақшылар керуендерді тонап, саудагерлерді өлтіріп, мал ұрлап кетіп отырған.
Барымта: Барымта - бұл бір рудың екінші рудан келтірілген зиянды өтеу үшін мал ұрлау дәстүрі. Бұл дәстүр көбінесе қақтығыстар мен қантөгіске әкеліп соқтырды.
Ресей империясының отарлау саясаты: Патша үкіметінің отарлау саясаты қазақ қоғамында әлеуметтік теңсіздікті күшейтті. Бұл кедейшілік пен қылмыстың өсуіне әкелді.
19 ғасырдағы қазақ қоғамындағы қылмыстың статистикалық деректері шектеулі болғанымен, тарихи құжаттар мен куәліктер сол кездегі қоғамда зорлық-зомбылықтың кең таралғанын көрсетеді. Бұл қылмыстардың көпшілігі жазасыз қалды, себебі патша әкімшілігінің сот жүйесі тиімсіз болды.
Қорытындылай келе, 19 ғасырдағы Қазақстанда тонау, ұрлау, өлтіру және басқа да қылмыстар жиі кездесіп, қоғамдық тәртіпті бұзып, халықтың қауіпсіздігіне нұқсан келтірді.
