Қазақтардың бойының ұзындығы әртүрлі, бірақ кейбіреулердің бойы қысқа болып көрінуі бірнеше факторларға байланысты болуы мүмкін. Оларды бірнеше категорияға бөліп қарастыруға болады:
1. Генетикалық факторлар
Қазақтардың бойы орташа деңгейде, бірақ бұл генетикалық ерекшеліктерге байланысты. Әр халықтың генетикалық ерекшелігі тарихи эволюция мен климаттық жағдайларға тәуелді болып қалыптасады. Мысалы, далалық және көшпенді өмір салты кезінде дене бітімі орташа немесе ықшам болуы энергияны үнемдеп, табиғи ортаға бейімделуге тиімді болған.
2. Тамақтану және өмір салты
Тамақтанудың сапасы мен әртүрлілігі бойдың өсуіне тікелей әсер етеді. Егер бала кезден бастап адам жеткілікті мөлшерде дәрумендер мен минералдар (мысалы, кальций, ақуыз, D дәрумені) алмаса, бұл оның бойының өсуіне кері әсер етуі мүмкін. Кеңес заманында және одан кейінгі кезеңдерде кейбір аймақтарда дұрыс тамақтану мәселесі өзекті болды.
3. Климаттық ерекшеліктер
Қазақстанның климаты қатал (қысы суық, жазы ыстық), бұл да дене құрылымына ықпал етті. Мұндай жағдайда ықшам дене жылуды жақсырақ сақтайды және энергияны үнемдейді.
4. Тарихи және әлеуметтік факторлар
Қазақтар негізінен мал шаруашылығымен айналысқан көшпенді халық болғандықтан, дене бітімі жұмысқа бейімделіп дамыды. Биік бойдан гөрі күштілік пен шыдамдылық маңыздырақ болған.
5. Салыстыру факторы
Кейде "қазақтардың бойы қысқа" деген пікір басқа ұлттармен салыстырғанда туындауы мүмкін. Мысалы, еуропалық халықтардың бойы орта есеппен жоғарырақ болуы мүмкін. Бірақ Азия елдеріндегі басқа халықтармен салыстырғанда қазақтардың бойы орташа немесе жоғары деңгейде.
Орташа статистика
Қазақстанда ер адамдардың орташа бойы шамамен 170-175 см, ал әйелдерде 160-165 см аралығында. Бұл әлемдік орташа көрсеткішке жақын.
Қорытынды
Қазақтардың бойының ұзындығы генетика, өмір салты, тамақтану және климаттық жағдайлар сияқты факторларға байланысты. Егер дұрыс тамақтану мен салауатты өмір салтына мән берілсе, келесі ұрпақтардың бойы ұзағырақ болуы мүмкін.
