ХХ ғасырдың 30-70 жылдарында "қазақтардан құрылған қазақстандық криминалдық топтардың" нақты анықтамасы жоқ.
Қазақстанда 1980 жылдардың аяғы мен 1990 жылдардың басында негізінен бұрынғы спортшылар мен құқық қорғау органдарының қызметкерлерінен тұратын қылмыстық топтар жұмыс істеді. КСРО ыдырағаннан кейін олар өзгерген жағдайларға бейімделе бастады, билік құрылымдарымен сыбайлас жемқорлық байланыстарын орнатты.
Сол кездегі белгілі қылмыстық топтар:
"Төрт ағайынды". Көшбасшылар — Құрман, Қайрат, Серік және еркін. Топтың ықпалымен Ақтау мен Алматыда жанар-жағармай материалдарын өткізу нарығы, шоу-бизнестің бір бөлігі, киім базарлары мен автотұрақтар болды.
"Қызыл Гауһар". Несіпбай Насенов, Қызыл Гауһар ретінде белгілі. Топ Автосалондар желісін, "Арал" және "Болашақ" киім базарларын, Маңғыстау облысындағы бірқатар мұнай ұңғымаларын, бензин компаниясын, сондай-ақ ойын-сауық және шоу-бизнесті қадағалады.
"Атаба". Топ жетекшісі Талғат Атабаев болды. Кейбір мәліметтер бойынша, топта алтыдан астам адам болған және ойын және арақ бизнесін, кеден бекеттері мен киім базарларын бақылаған.
Айта кету керек, қылмыстық іс-әрекет туралы ақпарат субъективті болуы мүмкін және қазіргі қабылдауды көрсетпеуі мүмкін.
ru.wikipedia.org: Қазақстанда түрлі қылмыстармен, соның ішінде терроризммен және рэкетпен айналысқан ұйымдасқан қылмыстық топтар (ОПГ) болды.
old2.kspi.kz: Қазақстанда ХХ ғасырдың 30-50-ші жылдарында 4 миллионға жуық қазақстандыққа әсер еткен жаппай саяси қуғын-сүргін орын алды. 100 мыңнан астам отандастар Отанына опасыздық жасады деп жарияланды және 1930 жылдары қатыгездікпен қаза тапты.
