Жанқожин көтерілісі – қазақ халқының Ресей империясының отарлау саясатына қарсы көтерілісі. Ол 1836 жылы Жетісуда басталып, қазіргі Қазақстан территориясының көп бөлігін қамтыды.
Көтерілістің әлеуметтік құрамы өте кең болды. Оған қазақ қоғамының барлық қабаттарының өкілдері қатысты: кедей көшпелілерден бастап тайпалық жауынгерлерге дейін. Көтерілістің негізгі қозғаушы күші Ресейдің отаршылдық саясатына наразы болған қазақ қоғамының кедей және орташа топтары болды.
Жанқожинский көтерілісінің мақсаттары:
Қазақ халқының отаршылдық тәуелділіктен азат болуы;
Дәстүрлі қазақ қоғамын қалпына келтіру;
Отаршылдық әкімшіліктің және орыс әскерлерінің жойылуы.
Көтеріліс 1837 жылы орыс әскерлерінің күшімен басылды. Дегенмен, қазақ халқының одан әрі дамуына оның ықпалы зор болды. Ол қазақ халқының отаршылдық тәуелділікті қабылдамайтынын, өз тәуелсіздігі үшін күресетінін көрсетті.
Жанқожин көтерілісінің қоғамдық құрамы мен мақсаттары туралы толығырақ мына дереккөздерден білуге болады:
М.Қ.Қозыбаевтың редакторлығымен «Қазақстан тарихы»;
М.Х.Әбусейітов басқарған «Қазақстан феодализм дәуірінде»;
Қ.Ә.Кеңесбаевтың «Жанқожин көтерілісі».
