Бұл мәселені шешу үшін Гендерсон-Хассельбальх теңдеуін қолдану қажет:
pH = pKa + log ([A-] / [HA]),
мұндағы РН-сутегі потенциалы, pKa-диссоциация константасы, [A -] - негіз концентрациясы, [HA] - қышқыл концентрациясы.
Бұл жағдайда біз тұз қышқылын (қышқыл) қосамыз, сондықтан оның концентрациясы жоғарылайды және оның конъюгат негізінің (хлорид) концентрациясы төмендейді. Осылайша, [A -] 0,01 М-ге азаяды (10 мл * 0,1 М/100 мл), ал [HA] 0,01 м-ге артады.
NH3/NH4+ (аммиак/аммоний) жұбы үшін pKa 25 градус Цельсийде шамамен 9,25 құрайды. Мәндерді теңдеуге ауыстыра отырып, біз аламыз:
pH = 9,25 + log ([NH4+] / [NH3])
Алдымен бастапқы буферлік ерітіндіде NH4+ және NH3 концентрациясын табамыз. Көлемі 100 мл болғандықтан, NH3 және NH4+ заттарының мөлшері:
n (NH3) = 0,10 М x 0,100 л = 0,010 моль
n (NH4+) = 0,10 М x 0,100 л = 0,010 моль
Демек, [NH3] = [NH4+] = 0,010 М.
Енді тұз қышқылын қосқаннан кейін концентрацияларды есептейміз:
[NH4+] = 0,010 М + 0,01 М = 0,020 М
[NH3] = 0,010 М / (0,1 л + 0,01 л) = 0,0909 М
Мәндерді теңдеуге ауыстыра отырып, біз аламыз:
pH = 9,25 + log (0,020 / 0,0909) ≈ 8,60
Демек, ерітіндінің рН мәні шамамен 0,65 бірлікке азаяды (9,25-тен 8,60-қа дейін).
