Сапалы қышқыл құрамының дәлелі
Қышқылдардың құрамында сутегі ионы (Н+) болады. Мұны көрсеткіштер арқылы дәлелдеуге болады. Көрсеткіштер – қоршаған ортаға байланысты түсін өзгертетін заттар. Қышқылдар индикаторларды қызыл, қызғылт сары немесе сарыға айналдырады.
Мысалы, тұз қышқылының (HCl) ерітіндісін алуға және оған лакмус индикаторын қосуға болады. Бейтарап ортада лакмус көк, қышқыл ортада қызыл. Сондықтан лакмусқа тұз қышқылын қосқанда оның түсі қызылға өзгереді.
Негіздердің сапалық құрамын дәлелдеу
Негіздерде гидроксид-ион (OH-) болады. Мұны көрсеткіштер арқылы дәлелдеуге болады. Көрсеткіштер – қоршаған ортаға байланысты түсін өзгертетін заттар. Түс индикаторларының негізі көк, күлгін немесе жасыл.
Мысалы, натрий гидроксидінің (NaOH) ерітіндісін алуға және оған фенолфталеин индикаторын қосуға болады. Фенолфталеин бейтарап ортада түссіз, ал сілтілі ортада қып-қызыл болады. Сондықтан фенолфталеинге натрий гидроксиді қосылса, оның түсі қызыл-қызыл болады.
Тұздардың сапалық құрамын дәлелдеу
Тұздардың құрамында катиондар мен аниондар болады. Катиондар – оң зарядты бөлшектер, аниондар – теріс зарядталған бөлшектер. Тұздардағы катиондар мен аниондар бір-бірімен иондық байланыс арқылы байланысқан.
Тұздағы әрбір катион мен анионның өзіне тән қасиеттері бар. Мысалы, металл катиондары қышқылдармен, ал қышқыл аниондары сілтілермен әрекеттеседі.
Мысалы, натрий хлоридінің (NaCl) ерітіндісін алуға және оған тұз қышқылының (HCl) ерітіндісін қосуға болады. Бұл жағдайда алмасу реакциясы жүреді, нәтижесінде күміс хлоридінің (AgCl) тұнбасы түзіледі.
