+2 дауыс
239k көрілді
Абайдың 17 қара сөзінің қысқаша түсінігі, мағынасы керек еді?

2 жауап

+2 дауыс
 
Жақсы жауап
Он жетінші қарасөз Ғылым, Ақыл, Қайрат, Жүректің диалогінен тұрады. Абайдың бұл қарасөзі оның ғылым, ақыл, жүрек туралы өлеңдерімен мағыналас болып келеді. «Әуелде бір суық мұз, ақыл зерек» атты өлеңі мен он жетінші қарасөздің мазмұны бір. Ақын өлеңде айтқан пікірін қара сөзде дамытып, аша түседі. Бұл Абайдың өз идеясына беріктігін, қандай проблеманы көтерсе де, мәселені жүйелі түрде қарастырып, оны оқырманының ой-санасына жеткізуді мақсат ететіндігін, алған бағытынан ауытқымайтынын дәлелдейді. Қайрат, ақыл, жүрек үшеуі адам үшін өздерінің атқаратын жұмыстарын айта келіп, әрқайсысы өзін бірінші орынға қойып таласады да, ғылымға төрелікке жүгінеді. Ғылым үшеуінің де жақсылы, жаманды қасиеттерін дәл сипаттап, әділ сынайды. «...Осы үшеуің басыңды қос, оның ішінде жүрекке билет», - деп үкім шығарады. «Егер үшеуің ала болсаң, мен жүректі жақтаймын», - дейді оларға ғылым. Демек Абай жүректі, яғни адамның адамды сүюін, адам үшін қызмет етуді бірінші орынға қояды. Бірақ ғылым бойынша да, Абайша да ең идеал нәрсе – осы үшеуінің бірлігі. «Осы үшеуі (ақыл, қайрат, жүрек) бір кісіде менің айтқанымдай табылса, табанының топырағын көзге сүртерлік қасиетті адам сол», - дейді Абай.
0 дауыс

Абайдың 17-ші қара сөзінде қайрат, ақыл, жүрек үшеуінің өзара таласы баяндалады. Олардың әрқайсысы адам өміріндегі маңыздылығын дәлелдеп, ғылымға жүгінеді.

Қайрат - істің бастауы, қозғаушы күш, адамды алға жетелейтін жігер деп өзін мақтайды.

Ақыл - дұрыс жолды көрсететін, адамды адасудан сақтайтын, жақсы мен жаманды айыра білуге көмектесетін күш екенін айтады.

Жүрек - адамға сезім, рақым, мейірім сыйлайтын, өмірді сүйікті ететін қасиет деп санайды.

Ғылым олардың таласын шеше алмай, "үшеуің бір кісіде болсаңдар, сол кісіні толық адам деуге болады" деген тұжырымға келеді. Яғни, адам бойында қайрат, ақыл, жүрек үшеуі үйлесімді болғанда ғана ол шынайы адамгершілікке жетеді деген ой айтылады.

Қысқаша мағынасы: Адамгершіліктің негізі - қайрат, ақыл, жүректің үйлесімділігі.

Бұл қара сөздің тағы бір маңызды қыры - Абайдың "толық адам" концепциясын көрсетуі. Толық адам дегеніміз - рухани дүниесі бай, ақыл-парасаты мен іс-әрекеті үйлесімді, өз ортасына пайдасын тигізетін адам.

Ұқсас сұрақтар

0 дауыс
2 жауап
0 дауыс
3 жауап
...