Абайдың 17-ші қара сөзінде қайрат, ақыл, жүрек үшеуінің өзара таласы баяндалады. Олардың әрқайсысы адам өміріндегі маңыздылығын дәлелдеп, ғылымға жүгінеді.
Қайрат - істің бастауы, қозғаушы күш, адамды алға жетелейтін жігер деп өзін мақтайды.
Ақыл - дұрыс жолды көрсететін, адамды адасудан сақтайтын, жақсы мен жаманды айыра білуге көмектесетін күш екенін айтады.
Жүрек - адамға сезім, рақым, мейірім сыйлайтын, өмірді сүйікті ететін қасиет деп санайды.
Ғылым олардың таласын шеше алмай, "үшеуің бір кісіде болсаңдар, сол кісіні толық адам деуге болады" деген тұжырымға келеді. Яғни, адам бойында қайрат, ақыл, жүрек үшеуі үйлесімді болғанда ғана ол шынайы адамгершілікке жетеді деген ой айтылады.
Қысқаша мағынасы: Адамгершіліктің негізі - қайрат, ақыл, жүректің үйлесімділігі.
Бұл қара сөздің тағы бір маңызды қыры - Абайдың "толық адам" концепциясын көрсетуі. Толық адам дегеніміз - рухани дүниесі бай, ақыл-парасаты мен іс-әрекеті үйлесімді, өз ортасына пайдасын тигізетін адам.