Абай жолы романындағы мына үзіндіде 1886 жылғы қыста қазақ даласында болған жұттың ауыр зардаптары бейнеленген. Құнанбайдың ауылының малы қырылып, адамдар ашаршылыққа ұшырайды. Осы қиын-қыстау кезеңдегі кейіпкерлердің бірі – Дәрмен. Оның тағдыры қазақ халқының сол кездегі ауыр халінің бір көрінісі іспетті:
Дәрмен қолындағы қамшысын бір-екі сілтеді де, ат үстінде отырып, екі көзі жұмулы күйінде біраз тұрды. Қар үстіндегі көк мұзға жалп етіп құлаған өгізді көргенде, ол жүрегінің аузына тығылғанын сезді. Қыстан аман шығудың қамымен басқа ауылдарға көшіп кеткен Дәрменнің туыстары мен таныстарының да жағдайы мәз емес еді. Көктемге жетпей өліп қалғандар қаншама! Тірі қалғандардың өзі әл үстінде әрең жан сақтап жүрген. Қайыршылыққа ұшырағандардың кейбірі қалаға қашып, орыс байларына жалшы болып жүр.
Бұл үзіндідегі "құлаған өгізді көргенде" деген тіркес қимыл-сын бағыныңқылы сабақтас құрмалас сөйлем болып табылады. "Көргенде" сөзі бағыныңқы сөйлемнің баяндауышы қызметін атқарып, оның алдында тұрған "құлаған өгізді" сөз тіркесіне бағынады.
