Question

Пайымдау деген не? Мәтінді бөліктерге бөліп, пайымдау жасау дегенді қалай түсінуге болады?

Answer 1

Пайымдау — логикалық ойлаудың екі типі. Ойдың ақиқатқа қарай ілгерілеуі білім шеңберінде тәжірибенің мәліметтері мен амалдарын жасайды, оларды қатаң тиянақталған ережелер бойынша реттейді. Оған қатаң анықтылық, бұлжымайтын шектеулермен схемаларға ойысу тән. Мұның өзі құбылыстарды дұрыс топтастыруға, білімдерді жүйелеуге мүмкіндік береді.

Пайымдау индивидтің, әсіресе, утилитарлық міндеттерді орындауға үйреншікті жағдаяттарға ойдағыдай бейімделуін қамтамасыз етеді. Пайымның шектеулілігі оның икемсіздігі мен кесімдігі оның талдап отырған мазмұнынан шыға алмайтындығы болып табылады.

Пайымдау — ойлау процесінің белгілі бір сатысы немесе ой тұжырымдаудың түрі; басты бір мәселеге жауап қайтаруда бір-бірінен туындайтын ой-пікірлер туындысы. Пайымдау — ойлаудың алғашқы сатысынан оның тұжырымына өту жолы. Бірақ пайымдау туралы түсініктер бірден жүйеленбейді, бірін-бірі толықтыра да бермейді.Философия тарихында пайымдауды ғылыми танымға қабілеттілік (Кант), анықтамаларды шектейтін білімнің калыптасу кезеңі (Гегель) дейтін түсініктер бар. Пайымдау — құбылыстың себебі мен байланысын анықтайтын ақыл-ойдың құрамдас бөлігі, тіл табысудың алғашқы деңгейі. Пайымдау тәсілін сипаттау, жинақтау және дәлелдеу — логиканың негізгі міндеттерінің бірі.

Пайымдау мәтіні белгілі бір пікірді түсіндіреді, дәлелдейді және не үшін? сұрағына жауап береді.

Күз

Күз келді. Айнала алтын түске боялған. Ағаштардың жапырақтары сары, қызыл болып жерге түскен. Құстар жылы жаққа ұшуға дайындалуда.(Әңгімелеу)

Кірпіш

Ежелден адамдар үйді кірпіштен салуды ұнатқан.Себебі, кірпіш суда ерімейді, суықта үгілмейді. Ол күйдірілгендіктен берік болады. Қазір де кірпіш үй құрылысында, өнеркәсіп құрылыстарында пайдаланылады. (пайымдау)

Аққу

Аққу киелі құс. Аққудың мойны ұзын, тұмсығы қара, ұшы қызыл болып келеді. Аққудың қанаты үзын, мамығы ұлпа болады. Ол ұшқанда жаймен ұшады. Аққулар достықтың, мәңгіліктің белгісі (сипаттау)

Answer 2

Пайымдау дегеніміз - ойлаудың нәтижесінде туындайтын, белгілі бір пікірді білдіретін логикалық форма. Ол ойдың ең қарапайым бірлігі болып табылады және шындыққа сәйкес келуі немесе келмеуі мүмкін.

Мәтінді бөліктерге бөліп, пайымдау жасау дегеніміз - мәтінді мұқият талдап, әр бөліктің негізгі ойын анықтау. Содан кейін әр бөліктің мазмұнын қысқаша тұжырымдап, оны басқа бөліктермен логикалық байланыстыру арқылы жалпы қорытынды жасау.

Мысал:

Мәтін: "Алматы - Қазақстанның ең үлкен қаласы. Ол елдің оңтүстік-шығысында орналасқан. Қала тау бөктерінде жатыр, сондықтан климаты континенталды. Алматыда көптеген тарихи және мәдени ескерткіштер бар."

Пайымдау:

1-бөлік: "Алматы - Қазақстанның ең үлкен қаласы."

Пайымдау: Алматы - мегаполис.

2-бөлік: "Ол елдің оңтүстік-шығысында орналасқан."

Пайымдау: Алматының географиялық орны ерекше.

3-бөлік: "Қала тау бөктерінде жатыр, сондықтан климаты континенталды."

Пайымдау: Алматының климатына географиялық орны әсер етеді.

4-бөлік: "Алматыда көптеген тарихи және мәдени ескерткіштер бар."

Пайымдау: Алматы - мәдени орталық.

Жалпы қорытынды: Алматы - Қазақстанның оңтүстік-шығысында орналасқан ең ірі қала, географиялық орны ерекше, климаты континенталды және мәдени орталық болып табылады.

Қосымша ақпарат:

Пайымдау жасау үшін мәтінді түсіну, талдау және ойлау қабілеттері маңызды.

Пайымдау жасау арқылы мәтіннің мазмұнын тереңірек түсінуге, негізгі ойды анықтауға және оны басқаларға жеткізуге болады.

Пайымдаулардың өзара байланысын анықтау арқылы мәтіннің логикалық құрылымын түсінуге болады.

Answer 3

Төрт түліктің пайдасы тақырыбына пайымдау мəтінін құра.Осыған құрап бересіздерме?

Answer 4

Адам устиме минсе,  мен алгысын жакын етемин.  Адамдар кушимди кореди, сутимди ишеди. Олар кылымнан аркан еседи.  Сондыктан жыл агасын мен боламын.  пайымдау матининин боликтери кайсысы?

Answer 5

Пайымдау (немесе Логикалық пайымдау, ағылш. Logical reasoning) — логикалық ойлаудың екі типі. Ойдың ақиқатқа қарай ілгерілеуі білім шеңберінде тәжірибенің мәліметтері мен амалдарын жасайды, оларды қатаң тиянақталған ережелер бойынша реттейді. Оған қатаң анықтылық, бұлжымайтын шектеулермен схемаларға ойысу тән. Мұның өзі құбылыстарды дұрыс топтастыруға, білімдерді жүйелеуге мүмкіндік береді. Пайымдау индивидтің, әсіресе, утилитарлық міндеттерді орындауға үйреншікті жағдаяттарға ойдағыдай бейімделуін қамтамасыз етеді. Пайымның шектеулілігі оның икемсіздігі мен кесімдігі оның талдап отырған мазмұнынан шыға алмайтындығы болып табыkады. Пайымдау — ойлау процесінің белгілі бір сатысы немесе ой тұжырымдаудың түрі; басты бір мәселеге жауап қайтаруда бір-бірінен туындайтын ой-пікірлер туындысы. Пайымдау — ойлаудың алғашқы сатысынан оның тұжырымына өту жолы. Бірақ пайымдау туралы түсініктер бірден жүйеленбейді, бірін-бірі толықтыра да бермейді. Философия тарихында пайымдауды ғылыми танымға қабілеттілік (Кант), анықтамаларды шектейтін білімнің калыптасу кезеңі (Гегель) дейтін түсініктер бар. Пайымдау — құбылыстың себебі мен байланысын анықтайтын ақыл-ойдың құрамдас бөлігі, тіл табысудың алғашқы деңгейі. Пайымдау тәсілін сипаттау, жинақтау және дәлелдеу — логиканың негізгі міндеттерінің бірі.[1]