Мотоциклшінің центрге тартқан үдеуі
1. Цирк аренасы радиусын есептеу:
Радиус (R) диаметрдің (D) жартысына тең:
R = D / 2 = 15 м / 2 = 7,5 м
2. Бұрыштық жылдамдықты есептеу:
Бұрыштық жылдамдық (ω) - объектінің бұрыштық жағдайының өзгеру жылдамдығы.
Бұл жағдайда мотоциклші 15 минутта (900 секунд) толық айналым жасайды (2π радиан):
ω = 2π рад / 900 с = 0,007 рад/с
3. Центрге тартқыш үдеулерді есептеу:
Центрге тартқыш үдеу (a_c) мына формуламен есептеледі:
a_c = ω^2 * R
a_c = (0,007 рад/с)^2 * 7,5 м = 0,03375 м/с^2
Жауабы: Мотоциклшінің центрге тартқыш үдеуі 0,03375 м/с^2.
4. Қосымша ақпарат:
Центрге тартқыш үдеу әрқашан айналу центріне бағытталған.
Бұл жағдайда центрге тартқыш үдеу цирк аренасының ортасына бағытталған.
Центрге тартқыш үдеуді қамтамасыз ететін күшті центрге тартқыш күш деп атайды.
Бұл жағдайда центрге тартқыш күш мотоцикл шиналары мен цирк аренасы беті арасындағы үйкеліс күшімен қамтамасыз етіледі.
5. Мысалдар:
0,03375 м/с^2 центрге тартқыш үдеу ауырлық күшінің үдеуінен (9,81 м/с^2) шамамен 3,5 есе аз.
Егер мотоциклші екі есе жылдам жүрсе, оның центрге тартқыш үдеуі 4 есе көп болар еді.
6.Ескерту:
Бұл есептеуде мотоциклдің қисаюының әсерін елемейміз.
