Бар ғой) Бұдан да толығырақ керек болса Жеке Хатқа е мейл адресінді жаз, жіберемін
Ликвор туралы жалпы мағұлмат.
Ликвор ми және жұлындағы субарахнойдальды аймақтағы ликвор өткізгін жолындағы, ми қарыншаларында жүретін сұйықтық. Ағзадағы ликвор мөлшері – 200-400 мл. ОНЖ—де ликвор айналысы 3 негізгі звеноны құрайды.
ликвор өндірілу
ликвор айналысы
ликвор ағуы
Ликвор қозғалыс тербелу арқылы кезеңді түрде әр түрлі жылдамдықпен (тәулігіне 5-10 рет) жаңарып отырады,. Ол ағзадағы физиологиялық процестердің тербеліс күніне, онж-ға тәуліктік күш түсуіне байланысты. Мида ликвордың таралуы.
Әрбір бүйір қарыншада 15 мл ликвор болады; ІІІ, ІV қарыншада Сильвиев суөзегімен бірге 5 мл ликвор болады; церебральды субарахнойдальды аймақта – 25 мл; жұлында – 75 мл. Нәрестелер мен ересек балаларда – 40-60 мл, кіші балаларда 60-80 мл, ересек балларда – 80-100 мл.
Жұлын-ми сұйықтығының түзілуі.
Көптеген жұмыстардың авторлары жұлын сұйықтығының пайда болуы жылдам деген көзқарасты терістейді. Бұл гипотеза (жұлын сұйықтығы және бас сүйегінің сынуы кезінде ағуын бақылау, қарыншаны, тор кеңістігін дренаттау және тор асты кеңістігінен түрлі сұйықтың бөліну жылдамдығы ) соматикалық жағдайдың бұзылуына байланысты. Сұйықтықтың пайда болуын зерттеу үшін хронологиялық фистула ойлап шығарылды. Мұнда тор асты кеңістігінде бірнеше тәулік бойы ешбір қосарлы әсер етусіз сұйықтықты жүйелі түрде жинайды. Бұл сияқты хронологиялық тәсілдер сұйықтықтың біркелкі ағатынын немесе белгілі бір циклмен өте ұзақ уақыт ағатынын байқатады. Оның толық жаңаруы тәулігіне бір рет болады. Сұйықтықтың пайда болудың ұдайы көзі мидың тамырлар байламдары да, қатысушы тамыр қабықшасы болып табылады. Онда негізінен ірі артериялар мен қарыншалары жұлын заттарына толы түрде жүреді.
Сұйықтықтың пайда болуына эпендима да қатысуы мүмкін. Эпендима негізінде кеңінен тарамдалған капиллярлық торлар орналасқан. Эпендиманың 1см жоғары қабатына 0,35см аталған тор қабаты келеді, бұл жұлын сұйықтығының пайда болуына жеткілікті. Тамыр байламдары қарынша және тор асты кеңістіктер жүйесінде капиллярлық ағын күшдті дамуға жететін бірден - бір бөлік болып табылады. 1см тамыр байламдарына 2см капиллярлар қабаты дәл келеді. Жұлын-ми сұйықтығының эпителиалды клеткалар арасында қозғалады. Жұлын-ми сұйықтығы бұл қозғалысы оның табиғаты туралы мәселені шешуі ми сұйықтығы оның тамырлары арқылы өтетін фильтрациясына пайда болу негізі. Бұл шешім бірнеше бақылаулар арқылы дәлелденді:
жұлын-ми сұйықтығының құрамына қандағы болатын заттар кіреді.
Жұлын сұйықтығында химиялық құрамында қан құрамынынң өзгерісіне байланысты өзгереді.
Осмотикалық қысымның өзгеруі жұлын сұйықтығының концинтрациясына және санына тез беріледі.
Жұлын сұйықтығының пайда болуы гидростатикалық қысымға байланысты және т.б.
Жұлын сұйықтығын жұлын қарыншасында пайда болғанда тор асты кеңістігіне қарай қозғалады. Бұл жұлын сұйықтығының қорғанысы туралы ұғым әрекеті. Қазіргі уатытта циркуляцияның бірнеше нұсқаулары берілген:
қарыншадан кадуальді түрде жұлын арқылы жоғары қарай жартылай шар бойымен
краниальды бағыт бойынша жұлын арқылы және жарты шармен төмен қарай
екі бағтта да бір уақытта
Жұлын сұйықтығы қозбалмайды.
Бұл шешімдер сүйенетін эксперименттерде, қорытындысында ешұайсысында дәл атайтындағыдай емес тек беткі қабатымен ған жанасып өтетіні дәлелденген.
Көптеген ғалымдардың жұмыстарында жұлын сұйықтығын созылуы туралы мәселе орвн алады. Тәжірибелі түрде дәлденгені спинальдық нервтердің периневральды кеңістігінде физилогиялықжағдайда жұлын сұйықтығының ағуы байқалмайды.Жұлын сұйықтығының бассүйек нервтерінің периневральдық кеңітігі арқылы сіңуі жүрмейді. Жұлын сұйытығының сіңуінде қантамырлары, тамыр қабықшалары және тамыр торамдарының қатысуы дәлденген.
