Қаржы пирамидасы (сондай-ақ инвестициялық пирамида) – ақшалай қаражатты тарту мақсатында құрылым қатысушыларын кірістермен қамтамасыз ету әдісі.
Қаржы вице-министрі Руслан Дәленов Twitter-де былай деп жазды: "Таяуда қаржы пирамидаларына тыйым салынады. Заң жобасының тұжырымдамасы түсті. Оған қатысқандарды да жазалауды ұсынамын".
Қалай айтқанда да қателіктен халық сабақ алған жоқ. Өткен ғасырдың 90 -жылдары Ресейді дүркіреткен Мавродидің "МММ" қаржы пирамидасынан миллиондаған адам зардап шекті. Әйтсе де халық ауадан ақша жасағысы келеді. Қаржы пирамидасындасын құрғандар ешқашан өздерін "алаяқпыз" деп есептемейді, ал халық "кәсібі" күмәнді болса да оларға сенеді. Бірақ әлемдік қаржы нарығындағы қандай жағдайға да көз салып қарасақ та, құрылған қаржы пирамидасының ешқайсысы да халыққа опа бермеген. Өткен тарих та осыны қаузайды.
Әлемде ең алғаш рет қаржы пирамидасын Францияда Джон Лоу құрған. Қаржы саласына жандандыру үшін жасаған ол, байып - 1719-1720 жылдары компанияның акцияларын сата бастайды. Акцияның құны артады. Қызыққан көптеген жандар өздерінің негізгі жұмысын тастап, оның құнды қағаздарын сатумен айналысады. Ақырында компанияның жұмысы кері кетіп, бір-ақ күнде банкрот болады.
1919 жылы италияндық Чарльз Понти пошта маркаларын сату және сатып алудан пайда табуға кіріседі. Алғашында одан жақсы дивиденд алып тұрды. Сөйтіп, миллиондаған долларды айналдырды. Ақырында шағым түскен соң құқық қорғау органдары компанияны тексерген сәтте фирманың ешқандай инвестициялау ісімен айналыспағаны анықталған. Сөйтіп, ауадан ақша жасағысы келген Чарльз Понти соңында талай адамға қарыз болып қалды
.
