Жыныстық жолмен таралатын аурулар саны қазіргі таңдакөбейіп барады. Дүниежүзі бойынша осындай жұқпалы аурулардың 25 түрі бар болса, соның елімізге енбегені жоқ екен. Оның ішінде әсіресе сифилис, соз, герпес, хламидоз, трихомониаз, кандиломалар көп кездеседі. Толық ем қабылдамаған жағдайда артына айықпас із қалдырып кетеді. Оның ішінде белсіздік, импотенция, обыр ауруларына әкелуі әптен мүмкін.
Дәрігерлер жыныстық жолмен берілетін ауруларды жұқтырмау үшін кездейсоқ жыныстық қатынастардан аулақ болу, мүшеқап қолдану, тері қабатын зақымдайтын ортақ құралдарды қолданбау керек деп кеңес береді. Бірақ бұл насихаттауларды құлаққа іліп жатқан адам аз. Былтыр Шымқаланың тәртіп сақшылары түнгі көбелектерді топырлатып ұстап, қаладағы тері-венерологиялық ауруханаға апарып тексерткенде, олардың арасынан 18 қыздың соз секілді жұқпалы ауруларға шалдыққаны белгілі болған-тұғын. Тіпті араларында ВИЧ инфекциясын тасымалдаушылары да бар болып шықты. Бұл дерек талай жігіттің жүрегін солқ еткізгені анық. Алайда соған қарамастан тәуекелділікке баратындар саны азаймай отыр.
Бүгінде жұқпалы ауруларды жұқтырғандар саны көбейіп барады. Көбісі жеке емдеу мекемелеріне қаралады. Сол себептен олардың нақты санын есептеп шығару мүмкін емес. Статистика заңдылығы бұған жүрмейді. Аурудың алғашқы белгілері біліне салысымен дәрігерге жүгіріп баратын қазекем қайда? Ақырында ажал құшып жатқандар да бар... Кездейсоқ жыныстық қатынастан бармақ шайнап қалып жатқандар қаншама? Бүгінгідей ауру біткеннің өршіп тұрған шағында «ақырын жүріп, анық басуды» жадында ұстауға мойны жар бермейтіндер көп. Салдарынан аурухана жағалап жүргені. Жазылып кетсе жақсы ғой, өзгелерді де батпағына батырып кетсе, қауіптің үлкені – сол. Мамандар осы бағытта жұмыс атқармай жатқан жоқ. Дегенмен бұл мәселе әркімнің өз еркіндегі шаруа болған соң ешкімнің де қол сұғуға қақысы жоқ... Оның үстіне басқа ауруларға қарағанда, бұлардың емдеу ақысы да қымбат. Жеке клиникаларда қалтаны қағарлықтай сома сұрайды. Ал мемлекет меншігіндегі ауруханаларға барып емделуге «ағайын-туыстың бірі көріп қойса – ұят» деп бетінен басатындар бар. Сөйтіп, өзін емші-құшнаш атағандарға барып емделіп, сан соғып қалып жатқандар да баршылық. Жыныстық жолмен жұғатын аурулардың қалдырар ізі аз емес.
Еркектер белсіздікке ұшыраса, әйелдер түсік тастау және ерте босануы мүмкін. Халықаралық қоғамдастықтың мамандары бүгінде қатерлі ісіктің этиологиясын зерттегенде адамға онкогенді әсері бар герпесвирустардың болатынын анықтаған. Белгілі ережеге сай елімізде 30 жастан асқан әрбір әйел бес жыл сайын жатыр мойны обырының және әйелдердің жыныс мүшелері ауруларын анықтау үшін міндетті түрде профилактикалық тексерілуден өтуі керек. Бірақ көп жағдайда бұл ереже сақтала бермейді. Учаскелік дәрігерлер үй-үйді аралап, табанынан тозса да, шақыртуға бармайтындар басым. Мамандар бұл аурулардың тым «еркінсіп» кеткені сонша – бүгінде мүшеқапқа да сенім жоқтығын айтады. Расында, мүшеқапты қолданудың өзі адам вирусы папилломасын жұқтырудан қорғай алмайды, себебі вирус генитальды аймақпен жанасқанда беріле береді.
Осы бұйрықта Бұрынғы редакцияларды қараКонтингенттер үшін жыныстық жолмен жұғатын ауруларды анықтауға тексеру және оң реакциялы стационардағы науқастарды қарау тәртібі жөніндегі нұсқаулық, венерологиялық ауруды басқа адамға жұқтыру және оларды заңнамада белгіленген тәртіппен қылмыстық жауапкершілікке тарту үшін тергеу органдарына беру фактілері бойынша материалдарды ресімдеу ережелері, жұмысқа қабылданарда және кедендік дәрігерлік тексеруден өтерде міндетті түрде алдын ала дәрігерлік тексеруден өту туралы ережелер қоса шығарылған. Жыныстық жолмен жұғатын ауруларды әдейі өзгелерге жұқтыру қылмыс болып саналса да, оны дәлелдеу – өте қиынның қиыны. Тіпті құқық қорғау саласындағылардың «қызмет тарихында» мүлдем кездеспейді десе де болады. Өзге тауарлар сияқты бүгінде неше түрлі ауруларға да шекарамыз айқара ашық. Шетелден келген ауруларға тосқауыл табылмай тұр. Тіпті ол мүмкін де емес. Қолда бар заңдық негіздегі көптеген ережеміз жұмыс істемейді. Қатаң қадағаланбайды.
Қазіргі таңда жыныстық жолмен жұғатын аурулардың көбейіп кеткені рас. Мектептерде, колледждерде түрлі лекциялар оқып, брошуралар таратып, үгіт-насихат жұмыстарын жүргізіп тұрамыз. Жастарымыз жаман әдеттерден аулақ болсын деп. Бірақ бар мәселе мұнымен шешілмейді. Әр адам өз денсаулығына немқұрайлы қарамауы қажет.
