Талақ(«тастау», «ажырасу»; тәж, талок, түрік, босама) - некеден айырудың ең көп тараған түрі. Егер ері ешқандай себебі түсіндірмей-ақ ажырасудың айрықша түрін (Талақ) айтса, зайыбы барлық некелік міндеттен босатылады. Бұл жағдайда ерінен алған барлық мүлік зайыбына қалады, ерлі-шартты уақыт біткенге дейін ері әйелді асырауға міндетті, тек осыдан кейін ғана әйел тағы да ерте шығуға ерікті. Егер осы мерзім ішінде ерлі-зайыптылар қатынас жасап қойса, неке айыру заңсыз деп табылады. Ал идданың мерзімі бітіп, неке қайта жалғасқан жағдайда, некеғе отырудың бұрынғы тәртіптері сақталады. Егер айрылысудың шарты үш рет қайталама, бұрынғы ерлі-зайыптылар қайта қосылуы үшін әйел басқа біреуге ерге шығып, одан айрылысуы немесе жесір қалуы шарт. Ал ажырасу шарты он рет қайталама, онда олардың қайта некелесуіне болмайды.
Ұл балалар ананың күтімін қажет ететін шаққа дейін (7 - 8), қыздар тұрмыс құрғанша (ІЗ - 15 жас) анасының тәрбиесінде болады. Осы мерзім ішінде әкесі балаларын асырауға міндетті.
Исламда Талақтан басқа да ажырасу түрлері бар:
фасх - егер ері неке алдындағы келісім уәделерінің бірін орындамаса, әйелдің талабы бойынша ажырасады,
бірақ қайтадан татуласса неке бұзу заңсыз деп саналады;
хул - бұл да әйелдің талабы бойынша ажырасу, бұл жағдайда некені қайтадан жалғастыруға болмайды, сонымен қатар әйел күйеуінен алған барлық мүліктен айрылумен бірге күйеуіне біршама ақы төлеуге міндетті, оның мөлшерін өзара келіседі, не болмаса қазы белгілейді;
лиан - екі жақтан бірдей кінә тағу, ері әйелінің опасыздығын кінәлайды, бірақ бұған дәлелі жетпейді, ал әйелі ерінің өтірігі мен жала
жапқыштығын кінәлайды. Мұндайда неке біржола бұзылып, әйел мүліктің бәрінен айрылады, ері ажырасудан кейін туған баланы мойындамауына құқылы.
Ажырасудың осы секілді тәртібі қазіргі Ислам Республикаларының бірқатар елдерінде толық сақталып отыр.
дереккөз
