Гарри Каспаров: "Шахмат өмірдің үлгісі сияқты" 23.04.2012 | 0 пікір Бұл кітапта Гарри Каспаров оқырмандарға шахматтық ойындарда ғана емес, күнделікті өмірде де басымдылықтарды тудырудың таңғажайып құпияларын ашады. Каспаров Гарри Кимович(13.4.1963 жылы туған, Әзербайжан, Баку қаласы) – шахматшы, шахматтан дүние жүзінің 13-ші чемпионы, жастар арасындағы дүние жүзінің чемпионы (1980), халықаралық дәрежедегі гроссмейстер (1980), еңбек сіңірген спорт шебері (1985), 1982, 1983, 1985, 1986, 1987, 1988, 1989, 1990, 1991 жылдардағы шахматтан Оскар жүлдесінің иегері, гроссмейстерлер қауымдастығының президенті (1986 жылдан). [1] Шеберлігі және сүйкімділігі, қызықты да, пайдалы тарихты бастан кешіргендігі ғана емес, шахматтық мансабындағы шешуші кездеріне, белгілі саясаткерлер мен бизнесмендердің тәжірибесіне сүйене келе, автор қиын жағдайлардың өзінде қалай жеңіске жету, бақталастарыңызға қалай тойтарыс беру, қатты бәсекелестік жағдайында қалай табысқа жету керектігін түсіндіреді. Сабақ Ең әсерлі білім – сені жеңе алатын бәсекелеспен шахмат ойнау Ричард Бах Әлем чемпионынан алған жеке сабағым.1984 жылы Гарри Каспаровтың шахмат белесіне көтерілген кезі еді. Осы жылы ол Анатолий Карповпен, яғни сол кездегі әлем чемпионымен чемпион атағына бақталастыққа түседі. Гарри ойынды барлаусыз бастап, қандай да болсын жолмен жетекшілікті алуға тырысады, міне, осы жерде ол үлкен стратегиялық қателік жібереді. Бірінші тоғыз партияның төртеуінен ұтылады, біреуін де жеңбей (қараңыздар: екі жылда үш-ақ жеңіліс, мына жерде қатарынан төртеу). Әлемдік деңгейдегі бәсекелестікті түсінбегеннен шыққан қорытынды. Тарихта қалған ең ұзақ шахматтық партия, яғни бес айға созылды. Қатарынан жиырма екі партия бір-бірін жеңе алмады. 27-ші партияда Каспаров ұтылды, есеп 0:5. 32 және 47, 48-ші партияларды Каспаров жеңіске жетті. 1985 жылы 15 ақпанда Халықаралық Шахмат Федерациясының президенті Флоренсио Кампоманес «нәтижесіз» ойынды тоқтату жөнінде жарлық шығарды, Карпов оған өз келісімін беріп, чемпион атағын ұстап қалды. Осы матч барысында Каспаров баға жетпес тәжірибе алды: бес ай барысында, оның жеке тренері әлем чемпионі Карпов болды! Гарри оның стилінің қыр-сырларын ғана зерттеп қоймай, өзінің де стилінің ерекшеліктерін терең түсінетін болды. Қатесін дәл тауып, оны ойын барысында қайтадан жібермеуге, өзінің ой-пікірін басқаруға, шешім қабылдаудың үдерісін бақылауда ұстауды үйренді. Оның ары қарай әлем чемпионы болуына, Карпов үлкен септігін тигізді. Дарынды болу, тынбай еңбектену, түнге дейін жұмыс істеу жеткіліксіз. Шешім қабылдау кезінде қандай әдісті пайдаланатының маңызды. Мектеп Арман болған мақсаттарымды ойлағанда, - дейді Каспаров, - он жасар бала кезімде Ботвинник мектебіне қабылданғанымды еске түсіремін. Ботвинниктің даналығы – ол ешқашан өзінің беделімен бізді көлеңкелемейтін, өзінің стилін бізге зорлап міндеттемейтін, керісінше, бізге өзіміздің қабілетімізді дамытуға барлық жағынан көмектесетін. Ол шахматтарды күнделікті өмірде шешетін мәселелерге теңеген. Шахмат адамдардың қалай ойлайтынын көрсетеді дегенді де айтқан кісі. Барлық шахматшылар ескі партияларды шет тілдерінің сөздерін жаттағандағыдай жаттайды. Бірақ шығармашылық бастаманы бастау үшін бұл сөздік қорды қолданысқа әкелу керек. Ботвинник мектебінде, Каспаров шахматтарды зерттеуді, жаңа идеяларды табуды және олардың жетілуі үшін әр кез еңбектенуді үйренді. Адамдар және шахмат Шахмат – ол менің өмірім. Өзімді көрсете алатын, толыққанды өмірімнің әлемі. Михаиль Таль Шахматшының кейпі мен шахмат бедел-бейнесі арасындағы контрастті табу қиын. Ойын ежелден зияткерлік қызмет болып табылады. Ал ойыншы – ынтамен, тіпті аутизммен шектесетін үндемес. Шахматты тек «ойын» деп айту мазақ емес пе? Алайда, ол өнер, не ғылым емес; екеуінің арасындағы орташа нәрсе. Шахматшылар қиялға ере алатын, сонымен қатар композиторлар, ақындар, математиктерден табандылығы және дәлдіктің шеберлігі кем түспейтін, ерекше дарынды адамдар. Шахматтық дарын, шынымен, бар. Оны тек өзімізден табу керекпіз
