Көміртек (Carboneum), С — Менделеевтің Көміртек барлық тірі организмдердің бойында болумен Көміртектің табиғатта тұрақты екі изотопы бар 147N+10n=146C+11H Мұнан басқа массасы 10-нан 16-ға дейінгі Көміртектің аллотропиясы Жер қыртысында дербес көміртек екі жай Көміртектің аллотропиясы. Көміртектің негізгі екі аллотропиялық Карбин қолдан алынған модификациясы. Кейде аморфты Алмаз бен графиттен басқа көміртектің карбин Карбин – тіке сызықты С ( Карбин шымқай қара түсті зат. Карбин-көміртек … — С ( С — және үздіксіз қос байланыстан тұратын кумуленді: ( С ( С ( С Карбин көміртектің термодинамикалық ең тұрақты түрі Химиялық жағынан көміртек, кәдімгі жағдайда инертте Көміртектің табиғатта кездесуі Көміртектің табиғи қосылыстарынан құрамында көміртек көп Отын қатты, сұйық және газ түрінде Қатты отын — қазба көмірлер, шымтезек, Сұйық отын – мұнай және оның Газ түріндегі отын – табығы, генератор, Отынның маңызы ерекше, ол өнеркәсіптің қай Отын құрамында негізінде көміртек, сутек, және Қатты отын. Қазба көмірлер – отынның Ағаш отында 50%-тей көміртек болады, үй Жанғыш сланецтер – негізінде жануарлар қалдықтарынан, Сұйық отын – жаратылыста тек мұнай Газ түріндегі отын. Отындар ішіндегі ең Көміртектің химиялық қасиеттері Кдімгі температурада көміртек инертті, тек күшті Көміртектің металдармен, галогендермен, күкіртпен және азотпен Кабидтер. Көміртектің металдармен және өзінен гөрі Металды көмірсутектердің буында, болмаса металдың өзін Карбидтер қатты кристалдық заттар, ерімейді, ұшпайды, Карбидтердің ішінде қазіргі кездегі маңыздысы кальций СаО+3С=CaC2+CO Кальций карбиді ацетилен және кальций цианамиді Көміртек тетрахлориді ССl4. Көміртектің галогендермен қосыыстарының CS2+2Cl2=CCl4+2S ССl4 түссіз, ұшқыш, жанбайтын, еріткіш сұйық. Күкірткөміртек. CS2 – көміртек дисульфиді. Қызған C+2S= CS2 түссіз ұшқыш, сасық, оңай тұтанғыш, улы, CS2 химиялық жағынан, тиокөмір қышқылының (H2CS3) BaS+ CS2=Ba CS3 тиокөмір барий тұзы, ауыл шаруашылық зинкестерін Циансутек қышқылы HCN. Электр доға температурасында Hg(CN)2=Hg+ C2N2 (H0=45.9 кДж/моль Мұнда көміртек төрт, азот үш валентті Циансутек қышқылы – түссіз, өте ұшқыш, 2RCN+H2SO4=K2SO4+2HCN Циансутек қышқылының тұздары – цианидтар деп Натрий және калий цианидтарының ерітінділері алтын, Калий цианидінің ерітіндісін күкіртпен араластырып қайнатса: KCN+S=KCNS тиоциан қышқылының (НCNS) тұзы калий тиоцианаты Дициан да, гологен сықылды, сілтілермен реакцияласып (CN)2+2KOH=KCN+KCNO+H2O мұның екінші KCNO циан қышқылының калий Көмір, не көміртекті қосылыстар, оттек жетімсіз, 2C+O2=2CO (төмен температурада көміртек диоксиді түзіледі), жоғарыда CO2+C=2CO көміртек (ІІ) оксиді түзіледі. Көміртектің оксидін химиялық жағынан ангидрид деп HCOON=H2O+CO Лабораторияла көміртек оксидін алу үшін осы Қорытынды Көміртек өте көп тараған элементтер қатарына Жер қыртысында дербес көміртек екі жай
