Мысыр
Жалпы ақпарат
Туристік жаднама
Климаты мен маусымдары
Ауа райы және валюта бағамы
Карта
Sharmel – Sheikh
Pyramisa Sharm El-Sheikh
Hilton Sharm Dreams
Жалпы ақпарат
Жалпы ақпарат
Осы уақытта Египет деп аталатын Араб Республикасы елінің жерінде бағзы заманда қазіргі кездегі барлық адамдардың назарын өзіне магнитше тартқан күшті және құпиялы өркениет пайда болған. Европа мен Америкада тас мен жабайы аңшылық ғасыры үстемдік еткен сол бір замандарда ежелгі египет инженерлері Ұлы Ніл бойында ирригациялық құрылыстар тұрғызып, ежелгі египет математиктері Ұлы Пирамиданың негізінің тік төртбұрышы мен қисаю бұрышын есеп шығарған, көне египет сәулетшілері маңыздылыңы мен мәнін уақыттың өзі өшіре алмаған керемет шаһарлар тұрғызған.
Бүгінгі Египет – Африканың солтүстік-шығысында орналасқан ірі араб елі. Оның аумағының бір бөлігі - Синай түбегі - Азияда жатыр.Екі континенттің арасындағы шекара Суэцк каналының бойымен өтеді.
Египеттің миллион текше километрден асатын аумағының 96% - бұл сирек кездесетін шұрайлы жерлерден тұратын шөлді дала, ал шөлді даланың аумақты бөлігі –құмды емес, таулы болып келеді. Қалған бөлігінде 70-миллиондық тұрғыны бар елдің 9 проценті әлі күнге дейін өмір сүріп жатқан Нільдің алқабы мен атырауы.
Тіпті ежелгі грек тарихшысы Геродот «Египет – Нілдің сыйы» деп айтқан болатын. Ұлы өзеннің арнасы мың жарым километрге созылып, оңтүстіктен, Суданмен жалғасып жатқан шекарасынан солтүстікке, Жерорта теңізінің жағалауына дейін, шығыс Аравия шөлейтін батыс Ливия шөлейтінен бөліп жатыр. Нілдің бойындағы «тіршілік жолағының» арнауы оңтүстігінде бір километрден Каир ауданына дейін 20-25 километрге дейін жетеді.
Шөлейт жерлерінің өзі: құм, құм төбелер, көшпенділердің тілдерінде ғана атауы түсінікті – сарыдан, қою сары секілді күлгін түске дейінгі небір түстердің түрлері аса бір әсерде қалдырады.
Египет – төтенше қонақжай ел. Қонақтарын қашанда ашық көңілмен қарсы алады. Сіздің жанұяңыз, жұмысыңыз, Египеттен алған әсеріңіз туралы қызықтап сұрайды. Ең болмаса бір шыны шәй ішіп кетіңіз деп, ақ көңілімен қонаққа шақырады. Египетке миллиондаған саяхатшылар келген – олардың көптегені мұнда қайта-қайта келіп кеткен. Олардың ішіндегі ең танымалдары Нілдің бойындағы ғажайып елді сипаттаған жол жазбаларын қалдырған: математик Евклид, географ Страбон, жазушылар Гюстав Флобер и Агата Кристи, Лоренс Даррелл и Э.М. Форстер. Тіпті жаугершілер де бұл елдің сұлулығына жәйбірақат қала алмаған. Ұлы Александр оған Александрияны сыйлаған; Наполеон, оның архелогтары Ежелгі Египетті ашқан, бір сапарында әскерлеріне қарап, толқи тұра: «Солдаттар, мына пирамидалардың биіктігінен сендерге қырық ғасыр қарап тұр!» деген сөздер айтқан.
Египеттің тарихы 7 мың жылды қамтиды. Оның аумағында сақталған ежелгі мәдениеттің ештеңеге тең келмейтіндей ескерткіштері жер бетіндегі орасан зор туристерді өзіне тартып отыр. Орасан зор пирамидалар және Үлкен Сфинкс, Жоғарғы Египеттегі ұлылық шаһарлар, басқа да көптеген тарихи және архитектуралық қайталанбас туындылар – осының бәрі мұндай таңқаларлық елмен жақын танысқандардың бәрінің қиялын шарықтата түседі.
Табиғаты.
Ніл алқабында Египеттің бай өлкесі мен атырауында жердің әрбір текше метрі барынша пайдаланылады. Мұнда бидай, арпа, қарақұмық, күріш, жүгері, мақта, қант құрағы, көкөністер, маслина мен дәмдеуіштер өсіріледі. Орман, тоғайлар мүлдем жоқ, бірақ та Нілдің жағалауында құрма пальмалары өседі. Жеміс ағаштары, банан плантациялары мен жүзімдер Нілдің шұрайттары мен атырауында өздерін өте тамаша сезінеді. Жерорталық жағалауларда негізінен пальма тығыз өскен жағажайлар, Синай түбегінде – көлденеңінен кесілген жатқалдар, барлық түске боялған тау ландшафтары көз тартады. Шөлейттің ортасында шоқ тоғайлары мол өскен шұрайттар, плантациялар мен мол өнімді дәнді дақылды егістіктері бар жасыл аралдар.
Тұрғындары.
Бүгінгі күні Египеттің тұрғындары 70,5 млн.адамнан асады және жыл сайын 1,3 млн. өсіп отырады. Каирда қазір 17 млн. адам өмір сүріп жатыр, бұл дегеніміз 50-ші жылдардағы барлық елдің тұрғындарының саны. Ежелгі египеттіктердің арабтанған ұрпақтары тұрғындардың 99% құрайды. Этникалық азшылықты нубийлықтар, сонымен қатар бедуиндер және өзге де көшпелі тайпалар құрайды. Тұрғындардың 80% - шаруалар (феллахтар)
Египттің діні.
Ресми деректер бойынша египеттіктердің 90% - мұсылмандар, 10% - христиандықты дәріптейтін коптар.
Ислам.
Ислам, үш әлем діндерінің ішіндегі ең жасы. Оның негізін салушы 570 ж. Меккеде (бүгінде Сауд Аравиясы) дүниеге келген саудагер Абу әл-Қасым Мұхаммед ибн Абд Аллах ибн Абд әл-Мутталиб ибн Хашим. Мұхаммед пайғамбар арабтардың арасында Аллахтың жалғыз екендігі сенімін бекіту үшін жіберілген болатын.
Библиядағы фактілер мен кейіпкерлер Мұхаммедтің миссиясы туралы, мұсылмандық, христиандық және иудизмнің арасындағы байланысты ашып көрсетеді. Мұхаммедке ақиқат хабарды Жебірейл (Гавриил) жеткізген. Исламда Моисей, Иисус және Марияны дін тарихындағы қасиетті тұлғалар деп санайды. Христиандар мен иудеилер Мұхаммедтің пайғамбар екендігін мойындамағаннан кейін, ол исламды жеке дін ретінде танытты. Алайда, христиандық және иудистік діни ілімдері исламның өздерінің ізін басушылар екендігін мойындайды.
Ислам ілімінің негізі христиан дінінен негізгі мәселелер бойынша айрықша болып келеді. Ол адамзаттың алғашқы күнәсін, Иисустың құдайдан туылуын, оның айшықта өлуін мойындамайды, өйткені мұсылмандардың сенімі бойынша құдай мәңгі өмір сүреді – туылуы да, тууы да мүмкін емес.
«Ислам» сөзін жие «барлығы алладан», немесе «барлығы алланың еркінде» деп аударылады. Ілімнің мәні мұнымен шектелмейді. Сенім «бес парызға» иек артады: сыйыну «Аллахтан басқа құдай жоқ, Мұхаммед – оның елшісі» сөздерімен басталады; намаз – құдайға сенушілер күн сайын бетін Меккеге қаратып, бес рет намазға жығылады; мұқтаждарға садақа тарату; рамазан айында ораза ұстау; әрбір мұсылман өмірінде ең болмаса бір рет қаражаттық және өзінің жағдайына қарай Меккеге хажылыққа бару. Өкінішке қарай, нағыз мұсылмандар үшін бұл парызды өтеу қиыншылық туғызып отыр, себебі Мекке қаласы барлық келем деушілерді қабылдай алмайды.
Дилетанттардың айтуы бойынша сенімнің алтыншы парызы джихад – нақтыланбаған аудармасы қасиетті соғыс деп аталады. Негізінде алғанда соғыстың бұл жерде ешқандай қатысы жоқ – бұл түсініктің негізінде аллаға адал берілу, жақсы болу немесе ең жақсы болуға ұмтылыс жатыр. Мисионерлік исламның міндетті мақсаттарына жатпайды.
Мұсылмандардың қасиетті кітабы Қоран (арабша – «оқу, декламация (мәнерлеп оқу өнері)») өзінің сүрелерінде (тарауында) Мұхаммедке жіберілген ғажайып ашылуды (откровении) баяндайды. Қоранды аллах елшісінің айтқандары мен істеген істерін қысқаша мазмұндайтын Хадис толықтырады. Хадис екі бөлімнен тұрады: бірінші бөлімінде Мұхаммед пайғамбардың айтқандарын өз құлағымен естіген немесе қылықтарын өзі көрген адамнан бастап, ұрпақтан ұрпаққа жалғастырған адамдардың аттары жазылған; екінші бөлігінде: әңгіменің өзі берілген. IX-Х ғғ. белгілі теологтар таңдап алған және мойындаған Хадистің үзінділері сүнна деп аталады, бұл мұсылмандардың «қасиетті жеткізуі». Египетте исламның негізгі екі бағыты – сүнниттер мен шииттер өмір сүреді. Тұрғындардың көбі сүнниттер. Шииттер сүниттерге қарағанда діни және саяси мағына жағынан радикалды, бірақ та олардың саны Египетте көп емес.
Ислам - қоғам мен жанұяға христиан дініне қарағанда өлшеусіз үлкен әсер етеді. Египеттегі зиялы заңнаманың негізін мұсылмандық құқықтық норманың жиынтығы – шариат құрайды, бірақ та жұмсартылған үлгісінде қолданылады. Египетте ұрлық үшін қолын шабу сияқты қатаң жазалаулардан бас тартқан. Шариат пен қазіргі уақыттағы заңнаманы жақындастыруға қадамдар жасалуда.
Копт христиандары.
«Копт» сөзі арабтың «купт» сөзінен, ал оның өзі гректің «эгиптос» сөзінен шыққан. Бірақ түп тамыры одан да тереңіректе ежелгіегипеттік "Ха-Ка-Птах" сөзінен таралуы да мүмкін. Коптар Ніл алқабын мекендеген алғашқы египеттік христиандардың ұрпақтарымыз деп санайды. Египтегі христианшылдықтың пайда болған жері Александрия, бұл жерден ол елдің ішіндеекі негізбен: анахореттік және монаштық қоғамдастық ретінде тарады.
