Мәселені шешу үшін келесі қадамдарды орындаймыз:
1. Таза әктастың массасын есептеу
Қоспасы бар әктас массасы: 200 кг
Қоспаның үлесі: 20%
Таза әктас массасы: 200 кг * (100% - 20%) / 100% = 160 кг
2. Реакция теңдеуін жазу
Әктастың ыдырау реакциясы келесі теңдеумен өрнектеледі:
CaCO₃ → CaO + CO₂
3. Әктастың моль санын есептеу
Әктастың (CaCO₃) молярлық массасы: 40 (Ca) + 12 (C) + 3*16 (O) = 100 г/моль
Әктас массасы: 160 кг = 160000 г
Әктастың моль саны: 160000 г / 100 г/моль = 1600 моль
4. Теориялық шығымды есептеу
Реакция теңдеуі бойынша 1 моль әктастан 1 моль өндірілмеген әк (CaO) түзіледі. Сондықтан теориялық шығым 1600 моль өндірілмеген әк болады.
Өндірілмеген әктің (CaO) молярлық массасы: 40 (Ca) + 16 (O) = 56 г/моль
Теориялық шығым массасы: 1600 моль * 56 г/моль = 89600 г = 89,6 кг
5. Өндірілмеген әктің нақты шығымын есептеу
Нақты шығым = Теориялық шығым * Шығым (%) / 100%
Нақты шығым = 89,6 кг * 85% / 100% = 76,16 кг
Жауабы: 200 кг әктастан 76,16 кг өндірілмеген әк алуға болады.