Филология (грек,philologiaсөзге кұмарлык) — жазба ескерткіштерді тілдік және стилистикалык жағынан талдау аркылы адамзаттын рухани мәдениетін зерттейтін тіл білімі, әдебиеттану, мәтінтану, деректеметану, палеография т. б. гуманитарлык пәндердің жиынтығы мәтін Филологиянын алғашкы накты негізі болды, онын дамуына философия елеулі ыкпал етті. Филологиянын ішкі кұрылымы екі жакты карама-карсылыкка негізделген: бір жағында — накты мәтіннің карапайым кызметі, екінші жағында — шегі дәл белгісіз онын жалпы кызметі. Mәдениеттін өзін-езі тануына кызмет ете отырып, Филология жазу өркениетінін неғұрлым толыскан шағында пайда болған. Таяу Шығыстын өте жоғары көне мәдениеті тіпті Филологияны білмеген, ал батыс еуропалык орта ғасырда да ол жоғары сатыда болмаған. Ежелгі Үнді мен Грецияда Филология дүниетанымдык рефлексияның ойлау мен сөйлеуге катысы тұрғысынан зерттелген. Филологиянын жоғарылауы дүниетанымдык ойдын ұлы дәуірлерімен (Аристотельден кейінгі эллинистік әлемде, Р. Декарттан кейінгі 17 ғ-дағы Еуропада, И. Канттан кейінгі 19 ғ.-дағы Германияда) сәйкес келіп отырады. Үнді Филологиясы Панини (б.з.д. 5—4 г. шамасы), Патанджали (б.з.д. 2 ғ.) сиякты үлы грамматистер мен стилистика теорияшылдарын берді. Ежелгі Кытай мәдениетінде де өзінің Филологиялык дәстүрі болған (5—6 ғ. Лю Се т. б.). Бірак жана дәуірге дейін Үнді Филологиясының жетістіктерімен таныс болмаған Еуропа Филологиясы үшін негізгі білім көзі Греция болды, онын негізінде Гомер ілімі жатты. Софистер дәуірінде (б.з.д. 5—4 г.) Филологияны жетілдіруге Протагор, Горгий, Продик айрыкша енбек етті. Грек әдебиет тео-риясы Аристотельдің "Поэтикасында" толығып жетілді. Эллин дәуірінде Филология философиядан бөлініп, онымен Александрия мен Пергамнын кітапханашы-мамандары шүғылданды. Дионисий Фракийский (б.з.д. 170—90 ж.) казіргі кезде белгілі сөз татары туралы ілімді калыптастырды. Кайта өркендеу дәуіріндегі ойшылдар антикалык кұнды деректердін мазмұнын менгеріп коймай, ежелгі дәуірлер тілінде сөйлеп, сол әлемнің рухани дүниесін игеруге тырысты. 16—18 ғғ. Германияда Филологияның жана дәуірі басталды. Неміс филологі Ф. А. Вольф "Филология" терминін колданыска енгізді, 19 ғ,- дағы неміс филологтерінін (Г. Узенер, Э. Роде т. б.) аркасында көне тарихтан Филология бөлініп шыкты. Сол кезде романтизм және баска идеялыкағымдардыңәсерімен классикалык Филологиямен бірге "жана филология", онын түрлері германтану (ағайынды Я. және В. Гриммдер), славянтану (А. X. Востоков, В. Ганка) және шығыстану пайда болды. Бірак кейін тіл білімі, әдебиеттану, тарих т. б. салалар бір кездегі біртүтас тарих-филология ғылымынан бөлініп шыкканына карамастан, Филология баспасездің ерекше бір тәсілі ретінде бірлігін күні бүгінге дейін сактап келеді. Казіргі заманда гуманитарлык білімді математика сиякты формалдандыруға тырысушылык басым. Математиканын накты әдістері Филологиянын шеткі салаларында ғана колданылуы мүмкін, бірак онын негізгі мәніне эсер ете алмайды.
жауап мына жерден алынды
http://kk.wikipedia.org/wiki/%D0%A4%D0%B8%D0%BB%D0%BE%D0%BB%D0%BE%D0%B3%D0%B8%D1%8F
