*Машиналық аударма (Машинный перевод; machine translation) — мәтіннің немесе сөздің бір тілден баска тілге компьютер көмегімен орындалатын аудармасы.
Машиналық аударма, немесе автомат аударма — электронды-есептеуіш машинанын (ЭЕМ) көмегімен бір тілдегі мәтінді екінші тілге аудару. Автомат аударма инженерлік тіл білімі мен колданбалы ғылымдар саласына жатады, тілді табиғи код (шартты белгі) ретінде карастырып, статистикалык және теориялык-акпараттык әдістерді колданады. Зерттеу салмағы көбінесе лексикадан синтаксис саласына ауысып, семантикалыканализдін көмегімен мәгіннің мағына жағына көп көніл бөлінеді. Көптеген тіддік мәліметтерді қамтитын кен көлемді машиналыксөздіктер жасайды. Қазакстанда профессор Бектаевтын жетекшілігімен кұрылған шағын топ әртүрлі мәтіндерді казакшадан орысшаға аударумен шұғылданып, теориялык және практикалык зерттеулер жүргізуде. Автомат аударма сол күйінде тұтынушынын кажетіне жарамды болмаған жағдайда, аудармашы мамандардын жеңіл-желлі өндеуінен өтеді. Қазіргі кезде ЭЕМ-нің көмегімен іске қосылған ағылшын, неміс, француз тілдерінен орысшаға аударатын жүйелер бар* [Дереккөз.][1]
[1]: http://kk.wikipedia.org/wiki/%D0%9C%D0%B0%D1%88%D0%B8%D0%BD%D0%B0%D0%BB%D1%8B%D2%9B_%D0%B0%D1%83%D0%B4%D0%B0%D1%80%D0%BC%D0%B0
Алдымен, автоматтандырылған аудару жүйесіне назар аударсақ: ол сөздерді қандайда бір айнымалыға теңеп, математикалық күрделі формулалар арқылы бір тілден екінші тілге аударма жасайды. Оған нақты мысал ретінде, бағдарламалау тілі мен машиналық тіл арасытндағы транслятор (компилятор, интерпретатор) қызметін мысалға алуға болады. Аударманың күрделі әрі жақсы нәтиже береді деген нұсқасы, осы болмақ.
Одан бөлек, динамикалық аудару түрі бар. Дәл осы нұсқаны google translate тобы іске асырды. Бұл аударманы жүзеге асыру үшін, контент (түрлі сайттардағы мазмұн) пайдаланылады. Оған мысал, википедияның материалдары. Гуглтранслейт википедиядағы материалдардағы сөздерді (1-3 сөз тіркесін) бір тілден, екінші тілдегі материалды салыстырады да, анализ жасап, көп кездескен вариантты аударма ретінде ұсынады. Біз білетініміз, тек википедияның өзінде ғана қазақша жөнді материал жоқ. Ол материал халықаралық ортақ тақырыптағы (білім, ғылым, әлемдік саясат т.б.) тамаша сауатты аударылған материал болуы керек. Саны әрине бірнеше мыңдаған.
Бізде жақында википедияны қазақшалауға бәйге болды. Саны шамалы бар, сапасы - құсық! Аудармаға жарамсыз!
