Ш.Уәлиханов: «Қазақты қайырымды ететін туабітті сезімталдығы ғана емес, дала жағдайында жиі ұшырастын не барымта, не жұттан бүгін-ертең өзінің де жұрдай болып қалу қаупі. Қазақтардың қиын сәтте бір-біріне қол ұшын беруі – көзі ашық еуропалықтардың да үлгі тұтатын нәрсесі».
В.Радлов: «Қазақтар Алтайдың өзге түркі-көшпенділерінен мүлде өзгеше. Олар тұрмыс-салты мен ақыл-ой деңгейі жағынан да мейлінше биіктен көрінеді».
А.Янушкевич: «Қазақтардың ойлау қабылетінің кереметтігіне менің барған сайын көзім жетті. Сөзге дегенде ағып тұр. Әрбір қазақ өз шаруасын түбін түсіре түсіндіреді. Ал қарсы жақтың сылтауын бет қаратпай табан астында жоққа шығарады. Тіпті, балаларының ақылы да ерте толысады».
П.Паллас: «Қалың қазақ халқы өз үстінен қараушы қаптаған ұсақ билеушілері көп қалмақтарға қарағанда керемет еркіндікте тұрады. Әрбір қазақ өзін еркін мырзадай сезінеді. Сондықтан, олар өзге дұшпандарға қарағанда бәлендей қатерлі емес».
А.Тевкелев (қажет жағдайда, кезінде жоңғарды немесе ноғайды қырқыстырғандарындай, қазақтардың жүзге бөлінушілігін пайдаланып, бұлардың әскери күштерін өзара соғыстырып қою мүмкіндігі бағытында айтқаны): «Қазақ пен қазақ ешқашан да шабыспайды. Бұларды бір-біріне айдап салу дегеніңіз бос әурешілік».
Толығырақ: http://ult.kz/post/kazakka-minezdeme
